پایان نامه نسبت امنیت و آزادی در اندیشه امام خمینی ره

پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد

موضوع:

نسبت امنیت و آزادی در اندیشه امام خمینی (ره)

با فرمت قابل ویرایش word

تعداد صفحات: 166  صفحه

تکه های از متن به عنوان نمونه :

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

چکیده

جمهوری اسلامی ایران نخستین حکومتی است که در عصر جدید، داعیه پیروی و اعمال اصول اسلامی در سیاست را دارد. نوشتار حاضر در صدد تبیین رابطه آزادی و امنیت از دیدگاه امام خمینی(ره) به عنوان معمار جمهوری اسلامی است. پاسخ به این پرسش که در اندیشه امام خمینی(ره) میان امنیت و آزادی تعامل برقرار است یا تقابل؟ گفتمان اصلی این پژوهش می باشد. مفاهیم آزادی و امنیت از جایگاه بسیار والایی در کنش فکری و عینی امام خمینی(ره)  برخوردار می باشد، به طوری که شناخت سیره امام(ره) بدون درک معانی آزادی و امنیت در اندیشه وی امکان پذیر نیست. الگوی فکری – سیاسی امام(ره) نیز کاملا برگرفته از اعتقادات اسلامی – شیعی می باشد. از این رو در راستای شناسایی مبانی فکری امام خمینی(ره) در باب امنیت و آزادی ابتدا باید جایگاه این دو مفهوم در اسلام مورد بررسی قرار گیرد، سپس پس از شناسایی نگرش ها و رویکردهای امام خمینی(ره) به مقوله آزادی و امنیت، چگونگی تناسبات و تعاملات این دو مفهوم در اندیشه و کنش  امام(ره) مورد کندوکاو  قرار می گیرد؛ و در نهایت به فهم و شناختی جامع از نوع رابطه میان این دو مفهوم اصلی و حیاتی در نظام مقدس جمهوری اسلامی به عنوان الگویی نوین در عرصه حکومتی می رسیم و تلاش در عرصه آن به عنوان مدل حکومت داری برتر در سطح بین المللی را از وظایف دینی و ملی  به عنوان هدف نهایی این پژوهش می باشد که روش نوشتار حاضر برای درک و تبیین مفاهیم امنیت و آزادی از دیدگاه امام خمینی(ره)، مطالعه دیدگاه ها و اندیشه امام خمینی(ره) از طریق بررسی و تحقیق و ارزیابی مجموعه سخنرانی ها، پیام ها، مصاحبه ها و همچنین سیره عملی ایشان است

مفاهیم کلیدی: امام خمینی(ره)، آزادی، امنیت، اسلام.

فهرست مطالب

عناوین                                                                                                                                                 شماره صفحه

فصل اول : کلیات تحقیق    13

مقدمه  14

بیان مسئله  16

سؤالات تحقیق   17

سابقه و ضرورت تحقیق   17

اهداف تحقیق   18

روش تحقیق   19

کاربردهای تحقیق   19

تعریف کلید واژه ها 20

فصل دوم : پیشینه موضوع و چارچوب نظری آن   21

بخش اول : آزادی و امنیت در اسلام  22

مبانی آزادی در فلسفه سیاسی اسلام  23

1. مبانی هستی شناختی آزادی 24
2. مبانی انسان شناختی آزادی 25
3. مبانی معرفت شناختی آزادی 26
4. مبانی حقوقی – اخلاقی آزادی 26

مفهوم آزادی در قرآن   27

انواع آزادی   31

1.آزادی فلسفی- کلامی؛ 31

2.آزادی حقوقی؛ 31

3.آزادی اخلاقی؛ 31

4.آزادی سیاسی؛ 31

موانع آزادی از دیدگاه قرآن   31

1. سلطه انسان های دیگر 32
2. امیال و هواهای نفسانی 33
3. طبیعت 34

هدف آزادی از دیدگاه قرآن   35

1. توحید و خدا باوری 35

2.عدالت    36

3. شناخت و آگاهی 36

اهمیت امنیت در اسلام  37

نقش ایمان در امنیت    42

حکومت و امنیت در اسلام  43

جایگاه امنیت در احکام و مقررات اسلامی   46

بخش دوم : سیری در تحول معنایی آزادی و امنیت در اندیشه غرب    53

آزادی در اندیشه غربی   54

خاستگاه آزادی   55

جایگاه آزادی در اندیشه لیبرالیسم   56

تطور معنای آزادی   57

امنیت در فلسفه سیاسی غرب   59

مروری بر رویکردهای رایج در زمینه ابعاد امنیت در اندیشه غرب   59

1. رویکرد سنتی 59
2. رویکرد لیبرالی 60
3. رویکرد مکتب کپنهاگ 61
4. رویکرد هستی شناسانه 63

فصل سوم : آزادی در اندیشه امام خمینی (ره)  66

اهمیت آزادی   67

رویکرد امام خمینی(ره) به مقوله آزادی   68

آزادی فلسفی   68

آزادی حقوقی یا تجویزی   69

مؤلفه ها و عناصر تشکیل دهنده آزادی در اندیشه امام خمینی(ره) 70

مرجع آزادی   70

انسان از دیدگاه امام خمینی(ره) 70

موانع آزادی   73

1. سلطه غیر 73
2. هرج و مرج 74
3. رژیم دیکتاتوری (استبداد) 74
4. تعلقات درونی 75
5. عدم خودکفایی 76
6. تقلید کورکورانه 76
7. بی عدالتی 76

هدف آزادی   77

1. رشد انسان 77
2. آزادی، وسیله خدمت به خلق و خالق 77
3. رهایی از قید استعمار 77
4. برچیده شدن فشار و اختناق 77
5. رسیدن به سعادت حقیقی که آن قرب الی الله است. 77

نقش نهادها در تأمین و حفظ آزادی در اندیشه امام خمینی(ره) 78

الف. حکومت    78

1. حاکمیت قانون 78
2. اصل تفکیک قوا 80
3. عدالت 81

ب. خانواده  82

ج. تعلیم و تربیت    83

د. دین   85

مخالفت با آزادی غربی   86

رابطه آزادی و قانون در اندیشه امام خمینی(ره) 87

الف). قانون و مشروعیت آزادی   87

ب). قانون الهی محدود کننده آزادی   88

وجوه آزادی از دیدگاه امام خمینی(ره) 88

آزادی عقیده  89

آزادی بیان   89

آزادی اقلیت های مذهبی   89

آزادی و حقوق سیاسی و اجتماعی شهروندان   90

آزادی مطبوعات   91

آزادی و حقوق شهروندان در تعلیم و تعلم و فرصت های برابر آموزشی   92

آزادی و منع تبعیض     92

آزادی زنان   93

آزادی انتخابات   94

فصل چهارم : امنیت از منظر امام خمینی (ره)  97

چیستى امنیت‏ 98

ارکان امنیت در اندیشه حضرت امام خمینی(ره) 100

1. مرجع امنیت در اندیشه حضرت امام خمینی(ره) 100
2. ابعاد امنیت 102

2-1. بعد اخروی امنیت    102

2-2. بعد مادی و دنیوی امنیت    103

3. موضوع امنیت (حوزه های امنیت). 104

3-1. امنیت فردی   105

3-2. امنیت اجتماعی یا تأمین اجتماعى   106

3-3. امنیت سیاسی   107

3-4. امنیت فرهنگی و اعتقادی   108

3-5. امنیت اقتصادی   110

3-6. امنیت نظامی   110

3-7. امنیت زیست محیطی   111

3-8. امنیت ملی   111

4. سطح تحلیل امنیت 113
5. اهداف امنیتی 114
6. مرزهای امنیتی 116
7. مزایای امنیتی 118
8. آسیب ها، تهدیدها و چالش های امنیتی 119

رابطه امنیت نظام با امنیت امت    120

بسط امنیت نظام به امنیت جهان اسلام  121

ابزارهاى تامین امنیت    123

فصل پنجم : ارتباط میان آزادی و امنیت از دیدگاه امام خمینی (ره)  127

رویکردهای اندیشمندان سیاسی در باب مناسبات آزادى و امنیت    128

تقدم امنیت بر آزادى   128

تقدم آزادى بر نظم و امنیت    128

تعامل آزادى و امنیت    129

ارتباط آزادی و امنیت از منظر امام خمینی(ره) 130

موارد برتری آزادی بر امنیت از منظر امام خمینی(ره) 131

موارد تقدم امنیت بر آزادی از منظر امام خمینی (ره) 133

اگر آزادی به شکل غربی مطرح شود  133

اگر آزادی منجر به ناامنی شود  133

اگر آزادی از حدود شرع تجاوز کند  133

اگر آزادی مصالح اسلام را به خطر بیندازد  134

اگر آزادی منجر به توطئه شود  134

اگر آزادی مقید به شئون جامعه نباشد  135

گزاره های مشترک میان آزادی و امنیت از منظر امام خمینی(ره) 137

انتقاد از کارگزاران ساختار سیاسی   137

آزادى و امنیت شخصى‏ 138

آزادى اقتصادی و امنیت اقتصادى‏ 141

آزادی سیاسی و امنیت سیاسی   142

آزادى فرهنگی و امنیت فرهنگى‏ 143

نیروی انتظامی، امنیت، آزادی   147

پاسداری از ارزش ها 148

فصل ششم : نتیجه گیری و پیشنهادات    153

نتیجه گیری: 154

پیشنهادات: 156

 مقدمه

مفاهیم آزادی و امنیت کلیدی ترین مفاهیم و مباحث مطرح در حکومت داری و کشور داری می باشد. امنیت و آزادی، از مفاهیم حیاتی و ضروری برای ایجاد همزیستی مسالمت آمیز و اعطای حقوق شهروندی در جامعه انسانی می باشد. رهیافت های گوناگونی در مطالعه معنا، برداشت و ابعاد آزادی و امنیت وجود دارد و افراد و رهبران کشورها نگاه متفاوتی به دو مفاهیم اساسی فلسفه سیاسی دارند. بررسی آراء و اندیشه های رهبران کشورها در این مورد می تواند نشان دهنده نگرش آنها به مقولات آزادی و امنیت و تعیین کننده اولویت های آنان در برخورد با مسایل و مشکلات حقوقی و امنیتی باشد. وجود امنیت در شکل کلاسیک آن که شامل امنیت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است، امری حیاتی تلقی گردیده و از طرف دیگر رعایت آزادی، به عنوان احترام به شخصیت و حیثیت انسانی، امری اجتناب ناپذیر می نماید چرا که آزادی یکی از طبیعی ترین حقوق انسانی است که خداوند آفریده است.رشد و کمال انسان ها در جوامع در بستر تحقق امنیت و آزادی تحقق یافته است. جمهوری اسلامی ایران نخستین حکومتی است که در عصر جدید، داعیه پیروی و اعمال اصول اسلامی در سیاست را دارد. پایه های اعتقادی این حکومت، بر گرفته از تفسیری خاص از اسلام می باشد. امام خمینی(ره) با توجه به دیدگاه ویژه ای که در خصوص حکومت اسلامی داشتند و تمامی تلاش خود را در دوران مبارزات و استقرار نظام در زمینه مفاهیمی چون امنیت و آزادی نیز دارای مباحث و تفاسیر متفاوتی با آنچه در غرب وجود داشت صرف پیاده نمودن آن نمودند.

این مقاله نگاهی دارد به آرا و اندیشه های امام خمینی(ره) در مورد ابعاد گوناگون آزادی و امنیت. روش نوشتار حاضر برای درک و تبیین مفاهیم امنیت و آزادی از دیدگاه امام خمینی(ره)، مطالعه دیدگاه ها و اندیشه امام خمینی(ره) از طریق ارزیابی و بازاندیشی در مجموعه سخنرانی ها، پیام ها، مصاحبه ها و همچنین سیره عملی ایشان است. یافته های پژوهش نشان می دهد امام خمینی(ره) فراتر از بعد دنیوی و علاوه بر آن، به بعد اخروی این دو مفهوم اصالت داده و در عین حال، در جنبه مادی یا دنیوی نیز اهمیت والاتری برای بعد ذاتی و حقوقی آزادی و بعد سیاسی امنیت قائل بوده اند. بنابراین، هدف نوشتار حاضر، تبیین امنیت و آزادی در پرتو بازشناسی و مطالعه دیدگاه ها و اندیشه امام خمینی(ره) است. پرسش اصلی مقاله این است که معنا، تفسیر و ابعاد امنیت و آزادی از دیدگاه امام خمینی(ره) چیست و رابطه این دو مقوله با یکدیگر در اندیشه آن بزرگوار چگونه         می باشد؟ بدیهی است برای پاسخ به این سؤال و ایضاح بیشتر آن، ابتدا باید به برخی سؤالات مقدماتی و فرعی نظیر اینکه اصولاً منظور از امنیت و آزادی و ابعاد آن چیست؟ مکتب الهی اسلام و اندیشه غربی و نظریه پردازان و مکاتب مختلف چه دیدگاهی در باره این دو مفهوم داشته و دارند؟ و سرانجام اینکه، در اندیشه و آراء امام خمینی(ره)، رابطه آزادی و امنیت چگونه بیان گشته است؟

نظریه اصلی مقاله این است که امام خمینی(ره) متأثر از رویکرد هستی شناسانه،انسان شناسانه و جامعه شناسانه خویش، نگاهی فرادنیوی به مقولات امنیت و آزادی داشته ورابطه این دو مفهوم رابطه ای، دوسویه، تعاملی و تکاملی می باشد که به صورت موازی با یکدیگر در تحقق ایجاد جامعه اسلامی حرکت می کنند. بر همین اساس، ایشان فراتر از رویکردهای موجود، امنیت وآزادی را حتی در سطح ملی و اجتماعی آن، در خدمت فرآیند شدن و غایت انسان – نیل به سعادت دنیوی و اخروی – دانسته و از این رو،ابعاد متنوع تری برای امنیت قائل بوده اند.