در
سالهای اخیر ، کنترل کیفیت ( QC ) در آزمایشگاههای شیمی اهمیت زیادی
بدست آورده است ، همچنین استاندارد بین المللی ISO/IEC 17025 نشان میدهد
که تمام آزمایشگاهها ، باید یک قسمت کنترل کیفیت برای فعالیت مورد نظرشان
تاسیس ، راهاندازی و نگهداری کنند .
اما این استاندارد به درستی اهمیت
استفاده از آنالیز کیفی را در آزمایشگاههای شیمی و بیوشیمی نشان نمیدهد .
در یک بخش از گزارش EUR 20605 EN (2002) ، کنترل کیفیت درآنالیز کیفی برای
اولین بار پیشنهاد شده است . این مختصر یک بخش از قابلیت کنترل کیفیت در
آنالیز کیفی را نشان میدهد .
کاربرد نمودارهای کنترل در آنالیز کیفی
مهمترین فعالیت QC داخلی برای نمایش دادن و کنترل کردن جریان کیفی است .
این مقاله نمودارهای کنترل را برای استفاده کلی در آنالیز کیفی شرح میدهد
زیرا استفاده موردی از آن نمیتواند چندان صحیح باشد .
استفاده صحیح
از آزمایش کارایی ( PT ) که برای آنالیز کیفیت برنامهریزی میکند و از
مهمترین فعالیتهای QC خارجی است هم در این مقاله آمده است .
1) مقدمه
آنالیز
یا اندازهگیری شیمیایی عموماً شامل استفاده از یک متد مشخص و معتبر یا
استفاده از یک نمایش هندسی درجهبندی شده برای نشان دادن قابلیت تاثیر و یا
اندازهگیری یک چیز نامعلوم میباشد . این فعالیتها اولین گام تضمین کیفی
(QA) را در آزمایشگاه شکل میدهد . ولی فقط وقتی که یک رویه خوش تعریف
کنترل کیفیت از یک اندازهگیری مطمئن استفاده کرده باشد قابل اطمینان است .
(Fig. 1)
در واقع ، کیفیت وکنترل آن در آنالیز شیمیایی یک مفهوم قدیمی است .
شاید
حتی از زمانیکه آنالیز شیمیایی بوده است نیاز به کنترل کیفیت هم وجود
داشته است . به هر حال بدلیل وجود مسائل حقوقی و استانداردهای بالا بین
شرکتها که آنها را مجبور به استفاده از نتایج کیفی کرده است ، کنترل کیفیت
یک مفهوم جدید به نظر میرسد .
استاندارد جدید بینالمللی ISO
9000:2000 ، تضمین کیفی (QA) را بصورت یک بخش از مدیریت کیفیت تعریف میکند
که نشانگر نیاز به آماده شدن برای بحث نیازهای کیفی است .
به بیان
تخصصیتر ، استاندارد بین المللی ISO/IEC 17025 نشان میدهد که تمام
آزمایشگاهها ، باید یک قسمت کنترل کیفیت برای فعالیت مورد نظرشان تاسیس ،
راهاندازی و نگهداری کنند .
به عبارت دیگر ، آزمایشگاه برای نشان
دادن اعتبار آزمایشات و کالیبراسیون ، باید دارای سیستم کنترل کیفیت باشد .
در حالت کلی ، کیفیت میتواند به خوبی مفهوم آن بصورت میزان و درجه اجرای
انتظار تسریع تعریف شود . به واسطه این انتظارات ، گونههای مختلفی از
کیفیت میتواند تعریف شود .
اصطلاح QA تمام اندازهگیریهایی که در یک
آزمایشگاه برای توصیف کیفیت فعالیتهای آنها استفاده میشود را شامل
میشود . اهمیت تمایز دادن بین QA و QC را نیز نباید فراموش کرد . در واقع
معنی این اصطلاحات ، طبق گفتهها خیلی اوقات با هم متفاوت است . ولی در
اصطلاح عملی ، همانطور که گفته شد میتوان ملاحظه کرد که QA با تمام
مقادیری که در یک آزمایشگاه برای تنظیم یا تضمین کیفیت بدست میآورد رابطه
دارد ، با در نظر گرفتن آنکه QC مقادیر منحصر بفردی که با کیفیت نمونههای
منحصر بفرد یا دستههای نمونهای رابطه دارد را شرح میدهد .
رویههای نوعی QC شامل
1) آنالیز مراجع ، مواد و مقادیر استاندارد
2) آنالیز نمونههای مخفی و ناپیدا
3) استفاده از نمونههای QC و نمودارهای کنترل
4) آنالیز جاهای خالی
5) آنالیز نمونههای میلهای
6) آنالیز با دو رونوشت
7) تست کارآیی (PT)
CITAC/Eurachem
که راهنمایی است برای کیفیت در شیمی تجزیه نشان میدهد که بصورت یک قسمت
از سیستم کیفیت آنها و نمایش دادن روز به روز و دسته به دسته اجرای
تجزیهای و تحلیلی ، آزمایشگاهها باید اختصاص مرحلهای از بررسیهای کنترل
کیفیت و دخالت دادن هرچه که ممکن است در اختصاص برنامه تست کارآیی را در
پیش بگیرند (external QC) .
بدیهی است ، سطح و نوع کنترل کیفیت ، به
طبیعت آنالیزها بستگی دارد و همچنین به تعداد تکرار آنها ، اندازه دستهها ،
درجه اتوماسیون و سطح سختی و قابلیت اطمینان آزمایش . در اینجا اهمیت دایر
کردن مرکز کنترل کیفیت کاملاً واضح است . که با استاندارد ISO/IEC 17025
مشخص شدهاست . متاسفانه این استاندارد بینالمللی بهخوبی آنالیز کیفی را
معرفی نمیکند ، علیرغم این حقیقت که آنالیز کیفی یک قسمت معنیدار و مهم
از فعالیتهای روزانه آزمایشگاههای شیمی و بیوشیمی را نمایش میدهد. مانند
اهمیتی که در EUR 18405 EN (1998) گزارش شده است و سپس در EUR 20605 EN
(2000) مترولوژی و مقایسات آنالیز کیفی شیمیایی بصورت سیستماتیک مطرح شد .
یک قسمت مهم از EUR 20605 EN (2000) به کنترل کیفیت آنالیز کیفی اشاره دارد .
این مقاله یک دیدگاه کلی از قابلیت کنترل کیفیت در آنالیز کیفی میدهد .
2)کنترل کیفیت در آنالیز کیفی
برای کنترل کیفیت نتایج ، شرح دادن پارامتری که کیفیت یک ویژگی مهم از
آنالیز شیمیایی را مشخص کند ، اهمیت دارد . پس از آن تعریف کردن اینکه
کیفیت چگونه میتواند تاثیر کند و چه ویژگی میتواند کیفیت مطلوب را تعیین
کند ، اهمیت دارد .
کیفیت همیشه بصورت نسبی تصور میشود که برمیگردد
به مقرراتی که قبلاً بر روی اصول ملی یا آئیننامههای بینالمللی یا
نیازهای مشتری ثابت شده است . در این متن مقررات با روش نمایش و یا روش
کیفی ثابت شدهاست و روشن است ، زیرا ، همانطور که مشخص است ، هدف روش
نمایش بر روی اصول واکنش دودویی ردهبندی نمونهها بر طبق تکرار/فقدان یک
نمونه یا دستهای از آنها میباشد . کنترل کیفیت برای این نوع از روشها
بدلیل آنکه بر روی تشخیص مثبت یا منفی بودن کیفیت دقت دارد .
کنترل کیفیت میتواند به دو دسته تقسیم شود :
کنترل کیفیت داخلی (IQC)
کنترل کیفیت خارجی (EQC)
تصویر 2 انواع (QC) و فعالیتهای هر یک را نمایش میدهد .
IQC
، همانطور که از اسمش پیداست ، نگهداری تصدیق شرایط در آزمایشگاه برای مدت
طولانی است . مقصود آن اطمینان دادن اجرای مناسب تستهای جزئی که برای
آنالیز کیفی استفاده میشود . به عبارت دیگر قاعده کلی برای کیفیت قابلیت
قیاس نتایج بین آزمایشگاهها است که صریحاً موضوع EQC است – برای مطمئن شدن
از تکافوی اجرای آنالیز کیفی در یک تست درون آزمایشگاهی . لازم به ذکر است
که دادههای کیفیت سنجش آنالیز شامل دو معیار ضروری است : سودمندی و اعتبار
.
سودمندی به آن معنی که نتایج تحلیلی باید نتایج معتبر ارائه کنند (
مثلاً اگر نتایج منفی بود ، تصمیم غلط خواهد بود ) . نتیجه یک تصمیم غلط
میتواند دارای ریسک در سلامتی ، قیمت بیشتر یا حتی فعالیت نامشروع باشد .
IQC و EQCبنابر آنچه گفته شد ابزارهای کلیدی برای بدست آوردن کیفیت مطلوب هستند .
3) مواد مرجع ( تضمین شده )
مواد مرجع ( RM ها ) ابزارهای مهمی در پی بردن به تعدادی از جنبههای
کیفیت اندازهگیری است ، زیرا ، غلاوه بر کاربرد آنها معتبرسازی متد ،
کالیبراسیون یا تخمین خطای اندازهگیری آنها برای IQC و EQCهم استفاده
میشود . ماتریس RM ها ، که برای ترکیب اجزای اصلی ویژه کوچک و بزرگ مشخص
شده است ، کاربرد وسیع RM ها در کنترل کیفیت است .
در حالت کلی ، RM ها بر طبق توصیه ISO میتواند به دو رده تقسیم شود :
1) CRM ها یا RM های تضمین شده .
2) RM ها
طبق درجه عدم اطمینان ، RMها میتواند به صورت زیر تقسیم بندی شوند :
1) RM های اولیه
2) RM های ثانویه
3) RM های خانگی یا اداری
در
جهت استفاده از RM ها برای کنترل کیفیت ، مواد باید نسبت به هموژنی و
یکسانی ، پایداری و ارزش ویژه اطمینان مشخص شوند . تمام این پارامترها
مشخصههای مهمی برای برپا کردن یک IQC کارا میباشد .
در مورد EQC ،
هموژنی اساسی است و پایداری نمونه در مقیاس زمانی فعالیت باید کنترل و
تشخیص داده شود . وقتی کنترل کیفیت بر روی آنالیز کیفی متمرکز میشود ،
کاربرد RM ها ، نمونه خالی و ماتریس استاندارد بترتیب ، برای یافتن غلطها و
درستها بسیار مشکل است .
اگرچه تعداد بزرگی از RM ها بصورت تجاری
موجود میباشد ، اما اکثر آنها برای اهداف کمی هستند . این بهآن معنی است
که RM های خانگی بصرت گسترده در آنالیز کیفی استفاده میشود . در این مورد ،
نتیجه کلیدی که نیاز به مطرح شدن دارد انتخاب موادی برای هموژنی ، پایداری
و ماتریس نمایشگر است . اگرچه معمولا اندازهگیری کنترل کیفیت میتواند
بوسیله مواد خانگی که به اندازه کافی هموژن و پایدار باشد .
4) IQC
استاندارد بینالمللی ISO/IEC 17025 نشان میدهد که هر آزمایشگاهی باید
دارای بخش کنترل کیفیت برای نمایشگری اعتبار آزمایشات دارا باشد .
استاندارد بینالمللی همچنین نشان میدهد که نتایج باید به هر طریقی که
میخواهد ثبت شود ، و تا جایی که ممکن است تکنیکهای آماری باید برای
بازنگری نتایج استفاده شود .
نمودارهای کنترل یکی از قدیمیترین روشها
برای نشان دادن نتایج آنلیز است زیرا که آنها ساده و کاربردی هستند . منظور
ما پیدا کردن آثار منفی روی نتایج و شناسایی منشا آنهاست .
اگرچه
نمودارهای کنترل میتواند فرمهای مختلفی داشته باشد ، در اساس کار آنها
نمایش گرافیکی هستند که ارزش مشخصههای کیفی را نشان میدهند .
استانداردهای مختلف ISO نمودارهای کنترل دا نشان میدهند .
با وجود این ، هیچیک از آنها آزمایشهای کیفی را نشان نمیدهند .
EUR 20605 EN (2002) تطابق نیازها را برای گسترش کاربرد این نمودارها را برای آنالیز کیفی نمایش میدهد .
اصول کار نمودارهای کنترل ساده بوده و در سه گام قابل بررسی است :
1) نمونهگیری در خلال پروسه
2) اندازهگیری عامل کیفیت
3) علامتگذاری روی نمودار با محدودهها ( اخطار و عمل )
معمولاً اگر یک CRMاستفاده شود ارزش تضمین شده بصورت ارزش معین استفاده
میشود . در استفاده از RM های خانگی ارزش معین به معنی اندازههای تکرار
شده است .
طبق قرارداد ، حدود اخطار و عمل بصورت مثلاً رنج ±2و ±3 ، بترتیب ،
برابر
است با احتمال 95.5% و 99.7%بطوریکه بصورت نرمال توزیع شده است . بدیهی
است ، حدود اخطار و عمل که به روش بالا محاسبه شده است ، نباید بدون ملاحظه
انطباق بر هدف نیازهای آنالیز باشد .
این گامها برای عمل در آنالیز
کمی آسان است ، ولی در آنالیز کیفی ، بعضی مشکلات ممکن است بوجود بیاید .
مثلاً ، اگر واکنش دودویی بله/خیر با تغییر شکل علامت تحلیلی بدست بیاید
حدود میتوانند دایر شوند ، ولی ، اگر بروش نمایشگر درست آماده شوند ، آن
حدود غیر ممکن هستند .
4)1) : روشهای ساده عملی
نمودارهای کنترل ،
وقتی واکنش دودویی بطور صحیح آماده است معروفترین روش برای استفاده هستند
. برای این روش ، دو نمونه انتخاب میشود : (A and B)
نمونهها باید
همگن و پایدار باشند و ماتریس باید ، نمایانگر ماتریس واقعی نمونههای
آنالیز شده باشد . نمونه A و B باید جمعی از مقادیر کمی بالا و پایین داشته
باشد . بنابراین نمونه A باید 100% واکنش منفی تولید کند و برای یافتن
غلطها استفاده شود . نمونه B باید 100% واکنش مثبت تولید کند و برای یافتن
خلاف غلطها استفاده شود .
شکل 3 یک مثال فرضی از این مثال را نشان میدهد . طوریکه میتوان دید قسمت خارج از کنترل میتواند براحتی ملاحظه شود .
وقتی واکنش دودویی بوسیله تبدیل اطلاعات بدست میآید ، تصمیم در مورد گراف
احتمال تجمعی ممکن میشود . در این مورد ، توصیه میشود که تجمع نمونههای
A , B استفاده شود ، همانطور که در شکل 4 نشان داده شده است .
4)2) نمودار کنترل برای بلنکها
این نمودار تغییر یافته نمودار شوارت است . در این نمودار علامت سودمند بصورت یک تابع اعداد نمونه کنترل خالی ، نمایش داده میشود .
مقصود این نمودارهای کنترل ، همانیست که برای روشهای کمی یا کیفی استفاده
میشد ، بنابراین ، از این نمودار ، اطلاعاتی در مورد آلودگی موضوع آزمایش
یا حالت وسایل میتواند بدست آید . نمونه خالی میتواند همچنین برای پیدا
کردن غلطها استفاده شود ، اگرچه ، برای آن توصیه میشود که نمونهای با
تجمع پایین استفاده شود ( مثلاً نمونه A در شکل 4).
در این مورد از روش
نمایشگری که یک واکنش صرفاً کیفی را آماده میکند ، استفاده از نمودار
کنترل برای بدست آوردن غلطها محدود شده است .
4)3) نمودار کنترل برای واکنشهای دودویی
اولین روش برای نمودار کنترل برای واکنشهای دودویی ، استفاده از
نمودارهای کنترل مثل شوارت است . برای آن ، اولین گام انتخاب دو نمونه از
دو سطح تجمع از نمودار احتمال تجمعی است ، که در بالا 4)2) توضیح داده شد .
پس از آن ، خط مرجعی که باید برای کنترل استفاده شود باید تعریف شود . خط
پیشنهادی برای سطح پذیرش خطا در 5% از خطای مورد نظر ، حد اخطار 10% واکنش
غلط و حد کنترل 15% واکنش غلط میباشد .
در نهایت ، نرخ منفی یا مثبت
بودن خطا تصمیمگیری میشود و نتایج در نمودار کنترل نمایش داده میشود .
لازم بذکر است که ، در اینمورد نرخ منفی خطای واکنش نشان داده شده است نه
نتیجه آنالیز نمونه .
شکل 5 یک نمودار کنترل نوعی را برای نمایش 8 روز
از خطای مثبت و منفی را که به بهترین روش آماده شده است را نشان میدهد .
هانطور که دیده میشود در این مثال ، اکثریت خطاها بین حدود اخطار و پذیرش
قرار دارد . باید توجه کرد که هدف این نوع از نمودارهای کنترل پیدا کردن
خطاهای واکنش است بعد از نمودار شوارت استفاده از نمودارهای مشابه مثل صفحه
یودن ( Youden Plot ) توصیه میشود . طبق هدف این نمودار هردو خطای مثبت
ومنفی را پیدا میکند ، این نمودار اغلب دو نمونه کنترلی استفاده میکند که
، تجمعیکه قسمت عدم اطمینان را تعیین میکند (Fig. 4) . شکل نمودار دو
محور را که برای تعریف محدودهها استفاده میشود را شامل میشود(Fig. 6) .
هر نقطه از گروه بصورت نتیجه آنالیز دو نمونه بدست میآید و نمایش داده
میشَود .
هر ربع از نمودار یک حالت مختلف را نشان میدهد :
- ناحیه 1 حالت تحت کنترل را نشان میدهد .
- ناحیه 2 حالت یافتن یک خطای مثبت را نشان میدهد . نمونه B یک واکنش مثبت داده است .
-
ناحیه 3 که در آن نمونه A واکنش منفی دارد را نشان میدهد . - ناحیه 4 هر
دو حالت واکنش را نشان میدهد . هم مثبت هم منفی بدست آمده است .
شکل 7
نمودار کنترل را نشان میدهد که در طول آنالیز نیترات در ترکیب و نمونه
آبی واقعی ، استفاده شده است . نگارنده استفاده از نمونه کنترل خالی را
برای چک کردن واکنش منفی و امکان پیدا کردن خطاهای مثبت برای نمایش و تضمین
روش را پیشنهاد میکند .
نمونه دارای 0.1 میکروگرم بر لیتر نیترات
برای واکنش مثبت در روش غربالگری استفاده شد . واکنش مثبت روش تقویت با
استفاده از نمونه حاوی 0.16 میکروگرم بر لیتر از نیترات بررسی شد . نمودار
کنترل بدست آمده وقتی هر حالتی از نمودار کنترل پیدا شود را نشان میدهد .
4)4) مقایسه با یک روش تقویتی
در بسیاری از موارد ، روش تقویتی ، اغلب با روش نمایشگری باهم و برای
پیروی از اصول جلودار-عقبدار استفاده میشود . اصول عمومی این گونه
استراتژی بر آنالیز سیستماتیک نمونهها که استفاده سریع ، سیستم آنالیز
جلودار کم ارزش ( روش غربالگری ) که رده بندی سریع نمونهها بر طبق ویژگی
هدف را ، اجازه میدهد .
بنابراین ، فقط نمونهها انتخاب شده ،
باید با سیستم آنالیز مرسوم یا جلودار پردازش شوند تا اطلاعات آنالیزی را
بسط بدهند ، از آنرو ، تاثیر خطای مثبت ومنفی مختلف است . خطای منفی بیشتر
مناسب است زیرا روش تقویتی یا جلودار مرتباً به آن نمونهها اعمال میشود .
بنابراین ، خطاهای منفی باید بهروش تقویتی در مدل تصادفی آنالیز شود .
نتایج بدست آمده در هر دو روش میتواند با صفحه یودن هم مثل شکل 8 نشان
داده شود.
این IQC میتواند با آنالیز همان نمونهها در زمانها مختلف تعریف شود. در
مورد قبلی روشیکه همچنین میتواند استفاده شود کنترل اجرای روش تقویتی است
. در مورد بعدی تنها اختلاف بین روشها میتواند پیدا شود .
4)5) تعداد تکرار نمونه های کنترل کیفیت .
این
وظیفه آنالیزگر است که یک مرحله مناسب در کنترل کیفیت انتخاب کند . این
مرحله باید بصورت معتبری نسبت به روش و ارجحیت کار انتخاب شود . همانطور که
در بالا نشان داده شد ، نمونه باید بوسیله ارائه یک برنامه واقعی و مقتضی
برحسب همگنی و پایداری و اعتبار تخصیص پیدا کند .
بر طبق اصول تضمین
کیفیت ، آزمایشگاه باید استفاده از یکسری از نمونههای کنترلی را به خوبی
تعداد تکرار آنالیز طراحی کند . در آنالیز کیفی پذیرش گستردهای از سطح
احتمال 5% کنترل کیفیت ( مثل نمونه کنترل کیفیت برای هر 20 نمونه آنالیز )
میشود . برای کارهای مجموعهای ، سطح 20% یا حتی 50% معمول نیست .
با
مقایسه ، برای روش قوی جاری ، سطح کنترل کیفیت کمتر از 5% میتواند قابل
قبول باشد . در آنالیز کیفی ، سطح کنترل کیفیت باید محاسبه شود تا تعداد
نمونه هر آنالیز محاسبه گردد . جدول 1 مقادیر پیشنهادی را برای تکرار نمونه
گیری ارائه میکند . در تمام موارد ، انتخاب دو نمونه قابل قبول بهنظر
میرسد . ( یکی مثبت و دیگری منفی برای تکمیل کنترل کیفیت مناسب برای
روشهای کیفی مشروط بر واکنش دودویی ) .
بدیهی است ، برای انتخاب درست نمونه دانستن نمودار توزیع احتمال روش کیفی بسیار مهم است .
5) EQC
همانطور که در بخش 1 اشاره شد ، بدلیل اهمیت انطباق دادهها بر هدف تابت
کردن دقت و همچنین قابلیت مقایسه نتایج همه به نظر میرسد . قابلیت مقایسه
نتایج میتواند بوسیله سنجش در داخل آزمایشگاه یا PT اثبات شود . در حالت
کلی ، دلایل مختلفی برای تستهای درون آزمایشگاه وجود دارد که روشهای
معتبر سازی تشخیص RM ها و PT از آن جملهاند .
سومین
و مهمترین هدف کنترل کیفیت بدست آوردن دلیل صحت انجام کار آزمایشگاه است .
روشهای راهنمای مختلفی برای نیازهای PT برنامهریزی شدهاند . شاید
مهمترین آنها ISO و Eurochem باشند .
بههر حال ، این مراجع و راهنماها بر روی آنالیز کمی متمرکز شدهاند و برای آنالیز کنترل کیفیت شاید قابل استفاده نباشند .
در سال 1997 ، کمیته روشهای آنالیز از بخش آنالیز جامعه سلطنتی شیمی
مقالهای برای بررسی خطاهای مثبت و منفی منتشر کرد و محدودیتهای آزمایشات
تخصصی آنالیز را گزارش کرد . نگارنده مقاله نشان داد که وقتی آزمایشات
تخصصی با تعداد نمونههای کوچک یا نامتناهی انجام میشود در زمان استفاده
از سیستم امتیازی z ، مشکلاتی بوجود میآید. پیشنهاد مقاله پرهیز از
استفاده از دروههای پیدا نشده و کمتر بود .
بنابراین بدیهی است که یک
شیوه جدید برای طراحی PT به نیازهای واکنش دودویی برمیگردد . مثل نقطه
شروع کار ، آن بخش از EUR 20605 EN که به طراحی آنالیز کیفی PT بر میگردد
باید درست مطرح شود .
5)1) طراحی PT
طرحی که برای PT در EUR 20605
EN پیشنهاد شده است بر پایه درصد واکنشهای مثبت بدست آمده در طول ارزیابی
در آزمایشگاه میباشد . در تعمیم دادن پیشنهاد برای نمونههای مختلف ، یک
ست از نمونههای مثبت ومنفی باید ضمیمه شود. مثال شبیه سازی شدهای که در
EUR 20605 EN ارئه شدهاست در جدول 2 قابل مشاهده است . ( سه مثبت و هفت
منفی ) که برای چهار آزمایشگاه توزیع شدهاست . جدول 2 همچنین برای چهار
آزمایشگاه نتایج را شبیهسازی میکند .
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 26 صفحه
...
مقدمه
نگرش کیفیت دارای تاریخی به در ازای عمر انسان در روی زمین است. در مفهوم خیلی ساده و ابتدایی آن انسانهای نخستین غذاها ومیوه های سالم را از ناسالم جدا می کردند و از مصرف غذاها یا میوه های ناسالم پرهیز می نمودند. به مفهومی دیگر هر فرد مدیر ومسئول کیفیت محصول انتخاب شده بود.
بعدها که انسان در روستا سکونت می کند قسمتی از وظیفه رویکرد کیفیت بر عهده فروشندگان محلی و دوره گردها قرار می گیرد. که کالاها یا محصولات سالم را به دست مصرف کنندگان برسانند.
با گسترش وشکل گیری کارگاههای ابتدایی و دستی در روستاها انتظار تکرار پذیری به کارهای صنعتگران محلی شکل می گیرد و با گسترش تجارت به فراتر از مرزهای روستا، مسئله بازرسی وکنترل صادرات شکل می گیرد. با پیدایش انقلاب صنعتی و فراگیر شدن صنعت استاندارد سازی کالاهای تولیدی ومنطبق بودن کالاها مطابق با انتظارات مشتری اهمیت بیشتری می یابد. اما برای دستیابی به این مفهوم بیشتر بر بازرسی محصولات تولیدی در پایان خط تولید تاکید می شد چیزی که امروزه بعنوان بازرسی شناخته میشود نه فرآیند کیفیت.
در سال 1924 والتر شوارت از موسسه تلفن بل یک نمودار آماری به منظور بهبود ویژگیهای محصول ارائه داد. بعداً در همان دهۀ داج و دو مینگ که هر دو باز از موسسه بل بودند مفهوم نمونه گیریهای بازرسی 100 درصد را ارائه نمودند. در سال 1946 انجمن کنترل کیفیت در آمریکا شکل گرفت، این سازمان از طریق مقاله ها کنفرانس ها وکلاسهای آموزشی مفهوم کنترل کیفیت را برای همه محصولات و خدمات توسعه وبهبود داد. درسال 1950 ادوارد رمینگ که مفهوم کنترل کیفیت آماری را از شوارت اقتباس کرده بوده مجموعه ای از سمینارها در مصنوعات روشهای آماری ومسئولیت کیفیت به مهندسین و مدیران ژاپنی ارائه نمود.
در سال 1954 ژوزف جوران اولین سفرش را به ژاپن انجام داد و بر مسئولیت مدیریت به منظور دستیابی به کیفیت تاکید کرد.
درسال 1960 اولیه حلقه های کنترل کیفیت به منظور دستیابی به اهداف بهبود کیفیت شکل گرفت. در همین سالها تکنیکهای آماری ساده بوسیله کارگران ژاپنی به کار گرفته شد. در اواخر دهه 1970 و اوایل دهه 1980 مدیران آمریکایی سفرهای متعددی به ژاپن به منظور یادگیری معجزه ژاپنی ها در خصوص کیفیت انجام دادند هرچند بعلت آنکه آمریکاییها قبلاً نوشته های دمینگ وجوران را در خود آمریکا خوانده بودند این سفرها غیر ضروری و به نظر میرسید. با این وجود رنسانس کیفیت در محصولات و خدمات آمریکایی شروع به ظهور نمود و در اواسط دهه 1980 مفهوم مدیریت کیفیت جامع منتشر شد.
در اواخر دهه 1980 صنایع اتومبیل شروع به کارگیری به SPC نمودند و بدنبال آن سایر صنایع شروع به بکارگیری آن نمودند.
جینیچی تاگوچی مفهوم طراحی انعطاف پذیر را معرفی نمود وموجب ظهور مفهوم طراحی آزمایشات بعنوان یک ابزار با ارزش در بهبود کیفیت گردید. در دهه 1990 سازمان بین المللی استاندارد (ایزو 9000) بعنوان یک مدل گسترده جهانی برای یک سیستم کیفیت معرفی گردید. و بعداً صنایع اتومبیل سازی این مفهوم را با تأکید بر رضایتمندی مشتریان توسعه وبهبود دادند. به دنبال آن ایزو 14000 بعنوان یک مدل جهانی برای سیستمهای مدیریت زیست محیطی معرفی گردید.
جوران 1954 TQM
فیگنبام 1951 TQC
ایشیکاوا 1950 QE
شوارات 1924 SQC
1456 تست مرغوبیت در زمان هنری مشتم
1100 بازرسی توسط ناظر و سرکارگر
بابلیها 1000م توزیع و اندازه گیری کالا
3000 ق م
شکل 1-1- تاریخچه کیفیت در جهان
منبع : مدیریت کیفیت فرآیند تألیف محمود حاجی شریف
دیدگاهها و نظریات بنیانگزاران کیفیت
1-1ادوارد دمینگ
دکتر ادوراد دمینگ (1993- 1900) فلسفه اش را تحت عنوان کنترل وکیفیت و مدیریت کیفیت منتشر نمود.
وی در سال 1928 به عنوان یک آمار شناس از دانشگاه یل فارغ التحصیل شد او مدت کوتاهی بعد از جنگ جهانی دوم ایده هایش را منتشر نمود و در حالی که ایده هایش در ایالت متحده آمریکا با استقبال چندانی مواجه نشد در ژاپن با استقبال شدید روبرو گردید وژاپن را در دستیابی به نیروی صنعتی یاری نمود. تئوریهای ادوارد دمینگ تاکید زیادی بر درگیر نمودن مدیریت در امر، کیفیت ،بهبود دائمی ، تجزیه و تحلیل آماری ، هدفگذاری و ارتباطات دارد.
بر طبق نظر وی با تغییر نگرش مردم در مورد کیفیت و حذف موانعی که بر سر راه کارکنان در خصوص انجام کارها به روش بهتر وجود دارد، یک محیط حمایتی برای بهبود مستمر ایجاد می شود و بر اساس رهبران آن شرکتها بایستی وقت خود را به بهبود بلند مدت کیفیت کالاها و خدمات اختصاص دهند.
دمینگ چهارده اصل را به عنوان خط راهنمای مدیریت ارائه داد که با عمل به این 14 اصل مدیریت برای بهبود دائمی کالا و خدمات تلاش می نمایند. و به منظور حل مشکلات کیفیت، دمینگ استفاده از سیکل دمینگ را تشویق نمود که بعداً بوسیله و الترشوارت بیشتر توسعه یافت. این سیکل که مخفف آن (PDSA) می باشد. که از )plan (A) Act,(S)Study,(D)Do.(p تشکیل یافته و نگرش سیسماتیک برای حل مشکلات کیفیت می باشد.
استفاده کنندگان از این سیکل ابتدا مشکل را مطالعه نموده و برای حل آن برنامه ریزی می کنند که این امر بایستی بعنوان قسمتی از سیکل که توجه زیادی را به خود جلب مینماید محسوب شود. زیرا برنامه های خوب منجر به راه حلهای بهتری می شود. (plan)
بعد از آن بایستی راه حل صورت پذیرد.(DO)
نتایج جمع آوری و مطالعه شود. (Study)
سرانجام زمانی که ریشه مشکل پیدا شد و حل گردید تغییرات دائمی Act گردند.
اگر چنانچه مشکل حل نشده باشد بازگشت به قسمت برنامه مجدا صورت می گیرد.
شواهد بدست آمده از اصول چهارده گانه دمینگ در خصوص کیفیت حقیقتاً یک فرآیند بهبود مداوم است از نظر وی کیفیت بایستی بطور مداوم تحت نظر باشد و بمنظور دستیابی به خدمات و محصولات جهانشمول مورد ارزیابی قرار گیرد.
اصول چهارده گانه دمینگ Deming s14Principales
1- آفریدن (تولید مکمل ) هدف با ثبات برای بهبود کارها ( تولیدات و خدمات ) باشد.
2- اتخاذ یک فلسفه جدید
3- پرهیز از وابستگی بر بازرسیهای گسترده
4- پایان دادن به عادت پارامترهای بازار یابی عمدتا براساس قیمت.
5- بهبود مستمر و مداوم
6- برقراری و تامین آموزش
7- برقراری و نهادن کردن رهبری
8- برطرف کردن ترس
9- شکستن موانع موجود بین محیطهای ستادی
10-حذف شعارها ، نصیحتها و هدفهای تو خالی
11- حذف آمارهای صرفاً کمی
12- حذف موانعی که مانع احساس غرور کارکنان از مهارت خود می شود.
13- برقراری برنامه قوی تعلیم و تربیت و آموزش علمی
14- اقدام در جهت ایجاد شرایط برای انجام دگرگونی و تحول
تعریف کیفیت از دیدگاه دمینگ :
کیفیت را به عنوان سیستمها و دستگاههای بدون عیب و نقص تعریف می کند، وی تاکید دارد که فعالیتهای کیفیت هم بایستی معطوف به نیازهای حال و هم معطوف به نیازهای آینده مشتریان باشد.
دکتر دمینگ توضیح می دهد که امکان دارد نیازهای آتی مشتری ومصرف کننده توسط مصرف کننده تعیین و مشخص نشود بلکه برای مصرف کننده تعیین گردند.
کلمات کلیدی در این تعریف:
تعیین کننده بودن مشتری Customer determinantior
مشتری است که می تواند تصمیم بگیرد. که چطور یک محصول یا خدمت نیازها، ضروریات و انتظاراتش را برآورده نماید.
تجربه واقعی Actual experience
قضاوت مشتری در مورد کیفیت محصول یا خدمت نه تنها شامل زمانیکه محصول یا خدمات را می خرد می باشد بلکه در طول زمان استفاده نیز می باشد.
ضروریات Requirements
جنبه ها یا ویژگیهای یک خدمت یا محصول ممکن است بصورت مکتوب ، آگاهانه و یا فقط بصورت یک احساس از طرف مشتری تقاضا شده باشد.
4- علمکرد تکنیکی Technically operational
ویژگیهای محصول یا خدمت ممکن است بطور واضح از طریق جملات یا کلماتی بیان شده باشد.
5-ذهنی بودن subjective
ویژگیهای محصول یا خدمت ممکن است فقط در احساسات مشتری مجسم شود.
2-1ژوزف جوران
بهبود کیفیت بعنوان قسمتی از شامل فراهم آوردن آموزش در روشهای کیفیت، ایجاد تیمهای حل مشکل و شناخت نتایج است .جوران تاکید بر نیاز به بهبود در کل سیستم داشت و به منظور بهبود کیفیت افراد در یک شرکت نیاز به بهبود تکنیها و مهارتها و درک چگونگی و کاربرد آنها را جوران سه فرآیند مدیریتی را پیشنهاد می نماید:
• برنامه ریزی کیفیت
• کنترل کیفیت
• بهبود کیفیت
جدول فرآیند مدیریتی جوران:
برنامه ریزی کیفیت کنترل کیفیت بهبود کیفیت
تعیین اینکه مشتریان چه کسانی هستند. ارزیابی علمکرد واقعی محصول ایجاد یک زیر بنا برای بهبود وکیفیت
تعیین نیازهای مشتریان مقایسه علمکرد واقعی با اهداف تعیین شده برای محصول مشخص نمودن پروژه های بهبود
بهبود ویژگیهای محصول به طوریکه جوابگوی نیاز مشتریان باشد. اهداف تعیین گردیده برای محصول ایجاد تیمهای پروژه
بهبود فرآیند هایی که قادر به تولید ویژگیهای محصول باشند.
انتقال برنامه ها به نیروها عملیاتی عمل کردن بر روی تفاوتها فراهم آوردن تیمهایی به منظور شناسایی دلایل مهارتها
ایجاد کنترلهایی به منظور در نظر گرفتن تفاوتها
طبق تعریفی که دکتر جوران از کیفیت در کتاب خود بنام کنترل کیفیت جوران ارائه می دهد: کیفیت را بعنوان تناسب کالا یا خدمت با مشخصات تعیین شده یا استاندارد ها تعریف می نماید.
با پیروی از نظرات دکتر جوران شرکتها می توانند هزینه های مرتبط با کیفیت ضعیف را کاهش داده و ضایعات دیرینه را از سازمانشان حذف نمایند.
برنامه ریزی کیفیت: بهبود روشها به منظور تطبیق کالاها و خدمات با نیازهای مشتریان را تشویق می نمایند.
کنترل کیفیت در برگیرنده فرایند موفقیت مداوم شرکت است. در مقاله جوران تحت عنوان رهبری برای کیفیت دکتر جوران اهمیت دستیابی به کیفیت نهایی بوسیله ، شناسایی نیاز برای بهبود، انتخاب پروژه های مناسب و ایجاد یک ساختار سازمانی که راهنمایی کننده به منظور تجزیه و تحلیل پروژه ها باشد را پیشنهاد نموده است. کوشش های بهبود موفقیت در هم شکستن مقاومت های ناشی از افکار و نگرشهای قدیمی را از تشویق می نماید.
در رویه کاربردی پروژه تیمهای پروژه به منظور بررسی و حل مشکل خاص شکل می گیرند.
به منظور راهنمایی تیم های پروژه برنامه جوران یک کمیته رهبری (کمیته مامور تهیه برنامه کار) را ایجاد می نماید. کمیته رهبری سه هدف را دنبال می نماید.
1- مطمئن شدن از تاکید بر روی اهداف شرکت 2- واگذاری اختیار3- بررسی مشکل
تنوع پذیری چند هدف را دنبال می نماید.
اولاً : اجازه طرح دیدگاههای متفاوت را میدهد. بنابراین از پاسخ های از قبل متصور شده به مشکل اجتناب می شود بنابراین منجر به پیدا کردن راه حلی واقعی برای مشکل می شود.
دوم اینکه : اعضای گروه به دلیل اینکه به شدت وجود خود را در گروه پروژه می بینند آرزوی بکار گیری راه حل داده شده را دارند.
سوم اینکه : زمینه های مختلف اعضای گروه مقاومت فرهنگی در برابر تغییر را در هم می شکند.
چهارم اینکه : تیمهای پروژه به منظوره استفاده از یک نگرش سیستماتیک جهت حل مشکل تشویق میشوند اعضای گروه از تجزیه و تحلیل پارتو نمودار علت و معلول و به منظور واضح نمودن مشکل و تعیین دلیل واقعی مشکل استفاده می نماید.
زمانیکه علت تعیین گردید: پیدا نمودن راه حل » آزمایش راه حل و برقراری راه حل هایی که مشکل را به طور موثر حل نماید. به دنبال می آید.
کنترل نمودن تغییرات همچنین به عنوان قسمت مهمی از کوشش بهبود می باشد.
طبق نظر جوران
مراحل بهبود کیفیت در عمل را می توان به شرح زیر خلاصه نمود:
1- اولویت بندی پروژه ها
2- تجزیه و تحلیل پارتو بر روی نشانه های مشکل
3- آزمون فرضیه ها وتجزیه و تحلیل داده ها
4- دادن حدس هایی در خصوص دلایل مشکل
5- محدود نمودن فرضیه های داده شده به چند فرضیه
6- طراحی آزمایشات
7- تصویب طرح و فراهم نمودن اختیارات لازم
8- بکار گیری آزمایشات پیدا نمودن دلیل مشکل
9- پیشنهاد راه حل برای علت مشکل
10- آزمایش راه حل ها
11- عملیات لازم به منظور نهادینه کردن راه حل داده شده
3-1 فیلیپ کرازبی
کرازیی 1926 بر تاکید مدیریت نقایص و هزینه کیفیت را دارد. تولید محصولات به طور صحیح در اولین زمان بدون هیچ گونه عیبی هزینه های کیفیت : هزینه های مرتبط با فراهم نمودن محصولات مطابق با انتظارات مشتریان است. این هزینه ها ممکن است در برگیرنده هزینه هایی بازرسی دوباره کاری هزینه قراضه ها یا هزینه هایی که به منظور تصحیح اشتباهاتی که رخ داده اند باشد. برنامه در برگیرنده چهار اصل مستقل مدیریت و چهارده مرحله مدیریت کیفیت است. اصول مستقل (مطلق) مدیریت کیفیت کرازبی عبارتند از :
1- تعریف کیفیت (مفید بودن به الزامات تعریف صورت گرفته)
2- سیستم کیفیت (جلوگیری از نقایص)
3- استاندارد عملکرد کیفیت (نقایص صفر)
4- اندازه گیری کیفیت (هزینه کیفیت )
اصول چهار ده گانه کرازبی عبارتند از
1- تعهد مدیریت Management commitment
2- برنامه بهبود کیفیت Quality Improvement Program
3- اندازه گیری کیفیت Measurement of the quality
4- تعیین مفهوم هزینه Definition of the quality
5- آگاهی کارکنان Employee recognition
6- تعیین علتهای اشتباه Definition of error causes
7- تعیین کارکنانEmployee recognition
8- شورای کیفیت Quality Council
9- تداوم فرآیند process Continationto the
10-رویه لازم برای حل مسئله procedure for problem resolution
11- برنامه کاری بدون نقص zero defect program
12- آموزش و مشارکت کارکنان Employee training and partricipation
13-روز کاری بی نقص A zero defect day
14- تعیین هدف به عنوان یک ر برای درگیری فعالیتها
چهار اصل مدیریتی کیفیت در برگیرنده انتظارات برای یک فرآیند بهبود دائمی می باشد. اولین اصل کیفیت را به عنوان پیروی از نیازمندی های مشتری تعریف می نماید.
کرازبی تاکید بر تعیین نیازمندیهای مشتری ، تعریف این نیازمندیها و تا آنجائیکه ممکن باشد واضح نمودن این نیازمندیها و سپس تولید محصولات یا ارائه خدمات به نحویکه با نیازمندیهای مشخص شده منطبق باشد می نماید. پیشگیری از این نقایص دومین اصل می باشدو آن عبارت است از اینکه کالا یا خدمت ارائه شده بتواند نیازمندیهای مشتری را بر آورده نماید.
تعیین ریشه دلایل نقص و پیشگیری از وقوع مجدد آنها اهمیتی اساسی دارد.
بر طبق سومین اصل کرازبی عملکرد استاندارد بایستی بر مبنای نقایص صفر قضاوت شود. «کنترل کیفیت سنتی بر بررسی نهایی وقبول سطحی از نقایص است.» سیستمها بایستی به منظور اینکه کارها در مسیر تعیین شده صورت پذیرد ، ایجاد شوند.
اندازه گیری هزینه های بر طبق چهارمین اصل مدیریت کیفیت کرازبی با انداره گیری هزینه کیفیت و هزینه های سیستم پیشگیری بایستی مشکلاتی را که فراهم کننده بزرگترین فرصت برای بهبود است را مجزا شناسایی نماید.
هزینه های پیشگیری شامل: هزینه های بازرسی ، هزینه های مرتبط با عدم رضایت مشتریان ؛ دوباره کاریها، قراضه ها، اتلاف وقت، هزینه های مواد و هزینه هایی که شامل هر نوع اتلاف منابع است می باشد. در بعضی از موقعیتها ممکن است کیفیت نامحسوس باشد. کرازبی در خصوص پنج فرض اشتباه در مورد کیفیت سعی کرده که کیفیت را محسوس وقابل درک نماید.
اولین فرض اشتباه این است که کیفیت را به معنای خوبی یا کالای لوکس معنا شود که این مسأله کیفیت را به صورت یک اصطلاح نسبی در می آورد. جهت رفع این مشکل از بی پیشنهاد تعریف کیفیت را با توجه به نیازمندیهای مشتری می نماید.
دومین فرض اشتباه این است که کیفیت غیر محسوس است و بنابراین غیر قابل اندازه گیری در نظر گرفته شود . جهت رفع این مشکل کرازبی پیشنهاد اندازه گیری کیفیت بوسیله هزینه های مرتبط با کیفیت را می نماید. هزینه ای مرتبط با کیفیت شامل ، شکستها ؛دوباره کاریها، قراضه ها، بازرسی پیشگیری و ازدست دادن مشتریان وحسن شهرت است.
سومین فرض اشتباه این است که کیفیت به معنای اقتصادی بودن معنا می شود در اینجا این فکر اشتباه به ذهن خطور می نماید. که کیفیت به معنای ساختن چیزهای لوکس در یک محصول یا خدمت دانسته شود. برای رفع این مشکل کرازبی پیشنهاد انجام دادن امور برای اولین مرحله و در طریقه درست آن را می نماید.
چهارمین فرض اشتباه این است که کارگران در مشکلات کیفیت مقصر شناخته شود. جهت رفع این مشکل کرازبی پیشنهاد می نماید. که مدیریت بایستی مطمئن گردد که امکانات مورد نیاز در دسترس کارگران باشد. بنحوی که کارگران قادر باشند که کارشان را به نحو احسن انجام دهند.
آخرین دیدگاه اشتباه طبق نظر کر از بی در خصوص کیفیت این است که کیفیت فقط از بخش دپارتمان کیفیت سرچشمه می گیرد .طبق نظر کرازبی مسئولیت کیفیت با تمامی بخشها است و مسئولیت بخش کیفیت آموزش و کمک نمودن به دیگر بخشها جهت در نظر گرفتن و بهبود کیفیت است
کرازبی در تعریف کیفیت ،کیفیت را بعنوان تطابق با نیازهای مشتری می داند.
4- 1والتر شوارت
دکتر والتر شوارت در دهه 1930- 1920 زمانیکه در آزمایشگاه بل کار می کرد به منظور استفاده از آمار جهت تحت نظر گرفتن و در نهایت کاهش تنوع در فرآیندهای تکراری تشویق شده و به همین دلیل وی را بعنوان پایه گذار نمودارهای کنترل کیفیت آماری می دادند.
این نمودارها برای اولین بار در شانزدهم ماه می 1924 در یادداشتهای شورات ظاهر شد. و بعدا در سال 1931 در کتاب وی تحت عنوان کنترل اقتصادی کیفیت محصول ساخته شده ظاهر گردیدند . در این کتاب دکتر شوارت اصولی را که بر مبنای آنها کنترل کیفیت شکل گرفته است را مشخص نمود. طبق نظر وی با استفاده از عملکرد گذشته فرآیند تولید می توان حدود کنترل را مشخص نموده وبراساس آن آینده فرآیند تولید را پیش بینی نمود. زمانی می توان فرآیند تولید را پیش بینی نمود . زمانی می توان فرآیند را تحت کنترل فرض نمود که با استفاده از تجارت گذشته بتوان چگونگی روند حدود کنترل فرآیند محصول در آینده را پیش بینی نمود.
نمودارهای کنترل آنچنانکه بوسیله دکتر شوارت تشریح شده دارای سه هدف می باشد.
1- تعریف استاندارد ها برای فرآیند ها
2- هدایت نمودن کوشش های مشکل یابی در دستیبابی به استانداردها برای فرآیندها
3- بکارگیری آنها در صورتیکه استاندارد ها بر آورده شده باشند.
5-1 - کوارو ایشیکاوا
یکی از اولین افرادی که بکارگیری کنترل کیفیت را تشویق نمود دکتر ایشیکاوا (1989-1915) بود. وی نقش برجسته ای در تعریف مجدد بکارگیری ابزارهای آماری متفاوت به منظور حل مشکلات کیفیت ایفا نمود. ایشیکاوا احساس نمود که همه افرادی که بوسیله یک شرکت استخدام می شوند بایستی در حل مشکلات کیفیت درگیر شوند.
او از هفت ابزار که کیفیت که شامل :1- هیستوگرام 2- صفحه چک 3- نقاط پراکنده 4-نمودار جریان 5- نمودار کنترل 6- نمودار پاره تو 7- نمودار علت ومعلول 8- یا نمودار استخوان ماهی استفاده نمود.
بعضی از این نمودارها از جمله نمودار علت ومعلول در دهه 1950 شکل گرفت این نمودار که درصدد دستیبابی به ریشه و دلیل مشکلات می باشد گاهی اوقات به این نمودار ، نمودار ایشیکاوا و یا نمودار استخوان ماهی به دلیل شکل خاص آن اطلاق می گردد.
مفهوم حلقه های کیفیت در طول زمان دچار تغییر و اصلاح شده است و در برگیرنده فعالیت تیم های مشکل یابی نیز شده است عضویت در حلقه های کیفیت اغلب داوطلبانه است. شرکت کنندگان آموزشهای لازم را در هفت ابزار ذکر شده دریافت داشته ، مشکلی را که بایستی بر روی آن از کار انتخاب نمود ، راه حل ها را توسعه داده و رویه های جدیدی را به منظور بهبود کیفیت ایجاد می نماید..
6-1- جینیچی تاگوچی
دکتر تاگوچی (1924) روش هایی را که به منظور جستجوی بهبود کیفیت و ثبات زیان های کمتر و مشخص نمودن خصوصیات فرآیندها وخصوصیات کلیدی که قبل از تولید لازم است را بهبود بخشید.
روش های تاگوچی برثبات عملکرد و به طور مشخص بر کاهش تنوع تاکید دارد.
دکتر تاگوچی این مفهوم که ریان کل به جامعه بوسیله یک محصول بعد مهم کیفیت کالا می باشد. را معرفی نمود در مفهوم تابع زیان تاگوچی هزرینه های تنوع را بیان نمود.
هرگونه انحرافی از هدف مشخص شده موجب زیان است حتی اگر تنوع در حدود مشخص شده باشد زمانیکه تنوع در حدود تعیین شده باشد زیان ممکن است در شکل انصباق ضعیف تکمیل ناقص زیر اندازه بودن بالای اندازه بودن و یا مشکلات تنظیم را در برگیرد.
قراضه ها،دوباره کارها، ضمانت نامه ها و زیان سرقفلی نمونه هایی است که زمانیکه تنوع ( هم ترازی ) از حدود مشخصات تعیین شده فراتر رود بوقوع می پیوندند.
شناخت تابع زیان می تواند در کمک به طراحان مجموعه کالاها و تلرانسهای ساخت کمک کننده باشد.
مخارج سرمایه ای بوسیله مرتبط نمودن هزینه انحرافات از هدف تعیین شده به هزینه های کیفیت توجیه شود حداقل نمودن عملکرد صورت می گیرد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 65 صفحه
...