پایان نامه ارشد حقوق - بررسی جایگاه سازش در حقوق ایران

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق

عنوان:

سازش و جایگاه آن در حقوق ایران

با فرمت قابل ویرایش word

تعداد صفحات: 187  صفحه

تکه های از متن به عنوان نمونه :

عنوان                                                                                                         صفحه

چکیده فارسی   .....................................................................................................................................   1

مقدمه   .................................................................................................................................................   2

                         فصل اول :کلّیات درمفهوم ، ماهیت و پیشینه سازش

مبحث اول : مفهوم وماهیت سازش   .........................................................................................   7

گفتار اول : مفهوم سازش   ..................................................................................................................   7  

بند اول : مفهوم لغوی سازش   ............................................................................................................   8

بند دوم : مفهوم اصطلاحی سازش   ....................................................................................................   8

گفتار دوم : ماهیت سازش   .................................................................................................................. 8

مبحث دوم : پیشینه دینی سازش   ...........................................................................................   10

گفتار اول : پیشینه سازش در آیات   .................................................................................................   10

بند اول : آیاتی که طرفین اختلاف را به صلح وسازش دعوت می کنند   ........................................   10

بند دوم : آیاتی که سایر مردم را به ایجاد صلح وسازش بین متخاصمان دعوت می کنند  .............   11

گفتار دوم : پیشینه سازش در روایات   ............................................................................................   14

بند اول : روایات نقل شده از پیامبر(ص)   .......................................................................................   14

بند دوم : روایات نقل شده از ائمه معصوم علیهم السلام   .................................................................   16

مبحث سوم : پیشینه قانونی سازش   .........................................................................................   18

گفتار اول : پیشینه سازش در قوانین سابق   .......................................................................................   18

بند اول : قانون اصول محاکمات حقوقی مصوب 1329 هجری قمری   ...........................................   18

الف ) سازش در محاکم صلحیه   ........................................................................................................   18

1 ) سازش در مواردی که محکمه صلح ، صلاحیّت صدور حکم دارد   ............................................   19

2 ) سازش در مواردی که محکمه صلح صرفاً حق اصلاح ذات البین دارد   ......................................   20

ب ) سازش در محکمه ابتدایی   .........................................................................................................   21

1 ) سازش در محکمه ابتدایی در مقام رسیدگی استینافی   .................................................................   21

2 ) سازش در محکمه ابتدایی در مقام رسیدگی بدوی   .....................................................................   22

ج ) صلح و سازش در مراحل مختلف محاکمه حقوقی   ...................................................................   22  

بند دوم : قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318    .........................................................................   23  

الف) سازش در دادگاههای بخش   ....................................................................................................   24

1 ) جایگاه سازش در موردی که رسیدگی و صدور حکم می شد   .................................................   24

2) جایگاه سازش در رسیدگی های اصلاحی دادگاه بخش   .............................................................   25

ب) سازش در تمامی دادگاهها   .........................................................................................................   27

گفتار دوم : جایگاه سازش در قوانین جاری   ....................................................................................   29

بند اول : سازش در قوانین ماهوی   ..................................................................................................   29

بند دوم : سازش در قوانین شکلی   ..................................................................................................   30

الف) قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1379   .............................................................................   30

ب) قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1387   ............................................................................   31

ج) قانون حمایت خانواده مصوب 1391    ......................................................................................   33

د) سازش در سایر قوانین   ................................................................................................................   34  

مبحث چهارم : شرایط لازم جهت درخواست و تحقق سازش   ......................................................   36

گفتار اول : شرایط مربوط به طرفین جهت درخواست سازش   ..........................................................   36

بند اول : اهلیت قانونی   .......................................................................................................................   36

بند دوم : داشتن سمت   ........................................................................................................................   38

الف ) اصیل   .........................................................................................................................................   38

ب ) نمایندگی و اقسام آن   ....................................................................................................................   39

1 ) نمایندگی قانونی    .........................................................................................................................   39

2 ) نمایندگی قضایی   ..........................................................................................................................   40

3 ) نمایندگی قراردادی    ......................................................................................................................   42

بند سوم : ذینفع بودن    .............................................................................................................................   42

بند چهارم : بررسی سایر شرایط اقامه دعوا   ............................................................................................   43

گفتار دوم : شرایط لازم جهت تحقق سازش  .........................................................................................   44    

مبحث پنجم : دعاوی قابل سازش   ........................................................................................................   48

گفتار اول : دعاوی که سازش در آن ممنوع است   ..................................................................................   48

گفتار دوم : دعاوی که برای سازش با محدودیت مواجه اند   .................................................................   49

بند اول : سازش در اموال عمومی و دولتی   ...........................................................................................   49

الف) مفهوم اموال عمومی و دولتی   .......................................................................................................   50

1 ) مفهوم مال   .......................................................................................................................................   50

2 ) مفهوم اموال عمومی    ........................................................................................................................   50

3 ) مفهوم اموال دولتی   ..........................................................................................................................   51

ب) بررسی سازش در اموال عمومی و دولتی براساس اصل 139 قانون اساسی    .................................   52  

1 ) منظور از صلح دعوا   ........................................................................................................................   53

2 ) زمان اجرای تشریفات مقرر در اصل 139 ق.ا    ..............................................................................   55

ج ) بررسی اموال شرکتهای دولتی    ......................................................................................................   55

1 ) مفهوم شرکت دولتی    ......................................................................................................................   56

2 ) بررسی شمول یا عدم شمول اصل 139 ق.ا بر اموال شرکت های دولتی    ................................   56

بند دوم : بررسی سازش در دعاوی تاجر ورشکسته    .............................................................................   57

الف) مفهوم ورشکستگی    ......................................................................................................................   57

1) مفهوم عرفی ورشکستگی    ..............................................................................................................   57

2) مفهوم حقوقی ورشکستگی    ...........................................................................................................   58

ب) وضعیت سازش در دعاوی تاجر ورشکسته    ................................................................................   58

1) سازش در دعاوی غیر مالی   ...........................................................................................................   59

2) سازش در دعاوی مالی    ................................................................................................................. 59

ج) بررسی قرارداد ارفاقی    ....................................................................................................................   61

گفتار سوم : بررسی سازش در برخی امور خاص   ..............................................................................   62

بند اول : سازش در امور حسبی   ..........................................................................................................   62

الف) مفهوم امور حسبی    .......................................................................................................................   62

ب) مصادیق امور حسبی و بررسی سازش در آنها   ................................................................................   63

بند دوم : سازش در امور کیفری    .........................................................................................................   67

الف) سازش در جنبه عمومی    ...............................................................................................................   67

ب) سازش در جنبه خصوصی   .............................................................................................................   68

مبحث ششم : بررسی سازش وامکان یا عدم امکان دخالت شخص ثالث    ........................................   69

گفتار اول : سازش و ورود ثالث   ..........................................................................................................   69

گفتار دوم : سازش و دعوت از ثالث   ....................................................................................................   70

گفتار سوم: سازش و تعهد ثالث   ...........................................................................................................   70

گفتار چهارم: سازش و ضمانت ثالث   ...................................................................................................   72

مبحث هفتم: نقش قضات و وکلا در تحقق سازش    ...........................................................................   73

گفتار اول: نقش قضات در تحقق صلح و سازش   ..................................................................................   73

بند اول: تکلیف، اختیار یا ممنوعیت قاضی برای تشویق طرفین دعوا به سازش   ...................................   73

بند دوم: ضمانت اجرای استنکاف قاضی از قبول درخواست سازش   .....................................................   74

گفتار دوم: نقش وکلا در تحقق صلح و سازش    ....................................................................................   75

بند اول: وظیفه وکلای دادگستری برای تشویق به سازش    .....................................................................   75

بند دوم: وضعیت حق الوکاله، وکلای دادگستری در صورت سازش   ....................................................   76  

بند سوم: وکیل مجاز برای نیابت در سازش    .........................................................................................   77

مبحث هشتم: تدابیر قانونی جهت صلح وسازش در دعاوی خانوادگی   .........................................   79

گفتار اول: تأخیر جلسه دادرسی تا دو مرتبه   ..........................................................................................   79

گفتار دوم: تأسیس مراکز مشاوره خانواده    .............................................................................................   79

گفتار سوم: ارجاع به داوری    .................................................................................................................   81

گفتار چهارم: ارجاع به شورای حل اختلاف   ..........................................................................................   83

گفتار پنجم: توافق در بی اعتباری گواهی عدم امکان سازش   ................................................................   84

                             فصل دوم: بررسی سازش در حقوق ایران  

مبحث اول : مراجع صالح جهت سازش قبل از اقامه دعوا وبعد از آن   ...........................................   85  

گفتار اول : سازش در دادگاه   ...................................................................................................................   85

بند اول : دادگاه دارای صلاحیت   .............................................................................................................   86

بند دوم : تشریفات سازش در دادگاه، قبل از اقامه دعوا   ..........................................................................   89    

الف) اقدامات خواهان سازش   .................................................................................................................   89

1 ) درخواست کتبی سازش   ....................................................................................................................   89

2 ) ضمائم درخواست   .............................................................................................................................   90

3 ) هزینه درخواست   ...............................................................................................................................   91

ب) اقدامات دادگاه پس از وصول درخواست سازش   .............................................................................   91

1 ) ارجاع به یکی از شعب و تعیین وقت جلسه سازش   ........................................................................   91

2 ) دعوت به جلسه سازش   ....................................................................................................................  92

ج) عکس العمل خوانده نسبت به دعوت نامه سازش   .........................................................................   92

1 ) عدم تمایل به سازش   ......................................................................................................................   93

2) تمایل و رغبت به سازش   .................................................................................................................   93

بند سوم : نتایج جلسه مذاکرات اصلاحی   .............................................................................................   94  

الف) عدم حصول سازش و آثار آن   .....................................................................................................   94  

1 ) آثار عدم حصول سازش نسبت به طرفین   .......................................................................................   95

1-1 ) بررسی اقرار در مذاکرات اصلاحی   ............................................................................................   95

2-1 ) امکان تجدید درخواست سازش   ................................................................................................   96

2 ) آثار عدم حصول سازش نسبت به دادگاه رسیدگی کننده   ...............................................................   97

ب) حصول سازش و آثار آن   ................................................................................................................   97

1 ) آثار سازش نسبت به طرفین   ...........................................................................................................   98

2 ) اثر سازش نسبت به دادگاه رسیدگی کننده   .....................................................................................   100

بند چهارم : سازش در دادگاه پس از اقامه دعوا   ....................................................................................   101

الف) سازش در صورت تعدد طرفین دعوا   ..........................................................................................   102

ب) محدوده ی دعاوی قابل سازش   ....................................................................................................   104

ج ) مفهوم مرحله دادرسی و بررسی سازش در مراحل مختلف دادرسی   .............................................   105

1 ) سازش در مرحله بدوی   .................................................................................................................   105

2 ) سازش در مرحله تجدیدنظر   ..........................................................................................................   106

3 ) بررسی سازش در مرحله فرجام خواهی   ........................................................................................   108

4 ) بررسی سازش در مرحله واخواهی   ................................................................................................   110

د ) بررسی سازش در مرحله اجرا   .......................................................................................................   111

هـ ) مفهوم مقطع دادرسی و بررسی سازش در برخی مقاطع دادرسی .................................................   113

1 ) سازش در حین اجرای قرار   ............................................................................................................   114

2 ) سازش پس از اعلام ختم دادرسی و پیش از انشای رأی   ................................................................   115

گفتار دوم : سازش در دفترخانه اسناد رسمی   ........................................................................................   116

گفتار سوم : سازش در نهاد داوری   ........................................................................................................   118

بند اول : طرق مختلف سازش در نهاد داوری   ......................................................................................   118  

الف ) اعطای نیابت طرفین به داور   .......................................................................................................   119

ب ) سازش از سوی طرفین در جریان داوری   .....................................................................................   120

ج ) اعطای نیابت یک طرف و سازش طرف دیگر   ...............................................................................   121

بند دوم : تصمیم داور و نحوه ی اجرای آن   .........................................................................................   121

بند سوم : بررسی سازش در داوری بین المللی   ....................................................................................   122

گفتار چهارم : سازش در شورای حل اختلاف   ......................................................................................   123

بند اول : درخواست سازش از سوی طرفین   .........................................................................................   123

بند دوم : ارجاع دادگاه رسیدگی کننده ی دعوا   .....................................................................................   128

گفتارپنجم : بررسی سازش نامه عادی   ..................................................................................................   130

مبحث دوم : گزارش اصلاحی   ..................................................................................................   133

گفتار اول : مفهوم گزارش اصلاحی   ....................................................................................................   134

گفتار دوم : ماهیت گزارش اصلاحی   ...................................................................................................  139

گفتار سوم : اجرای گزارش اصلاحی   ...................................................................................................   146

نتیجه گیری   ..........................................................................................................................................   154

پیشنهادات   ............................................................................................................................................   157

فهرست منابع   .......................................................................................................................................   158  

چکیده انگلیسی   ....................................................................................................................................   164

مقدمه

بروز اختلاف و ایجاد دعوا بین اشخاص از امور انکار ناپذیر زندگی اجتماعی است و نمی توان از تحقق آن در جامعه جلوگیری نمود .

این دعاوی ممکن است با طرح در دادگاه و رسیدگی قضایی ، توسط قاضی منجر به صدور رأی گردند ، رأی صادره از سوی دادگاه مسلماً به سود یک طرف (محکوم له) و به ضرر دیگری (محکوم علیه) می باشد . در این حالت دعوا در ظاهر پایان یافته ولی در واقع اختلاف و خصومت بین طرفین ، همچنان پایدار است ؛ به همین علّت است که غالباً در مرحله ی اجرای رأی نیز با مشکلاتی روبرو می شوند. چه خوب است که اختلافات و دعاوی ایجاد شده ، با توافق طرفین پایان یابد و آنها با رضایت قلبی نسبت به دعوا مصالحه و سازش نمایند که دیگر اثری از کدورت ها و اختلافات باقی نماند .

بی دلیل نیست که ضرب المثلی فرانسوی می گوید :« یک سازش بد ، بهتر است از یک دادرسی خوب ». اهمیّت ایجاد مصالحه و سازش در تعلیمات دینی ما نیز دارای ریشه و سابقه ی قوی است ، به گونه ای که آیات متعددی از قرآن کریم و روایات بسیاری به این موضوع پرداخته است .

همچنین قوانین کشور ما از زمان های گذشته تا کنون به بحث سازش توجّه ویژه ای داشته اند و موادی را به آن اختصاص داده اند . توجّه به این موضوع در نظام حقوقی ما به حدی رسید که منجر به تشکیل نهادی به نام شورای حل اختلاف ، برای ایجاد مصالحه و سازش بین مردم گردید ، امّا این نهاد علی رغم فعالیت های ارزنده در ایجاد سازش بین مردم ، متأسفانه در حال فاصله گرفتن از رسالت اصلی خود می باشد و بیشتر به سمت و سوی رسیدگی های قضایی و صدور رأی متمایل گردیده است .

یکی از مشکلات پیش رو برای ایجاد سازش این است که ، سازش در فرهنگ عامّه ما چندان جایگاه خوبی ندارد و اشخاص معمولاً تمایلی به آن نشان نمی دهند . حتّی اغلب افراد آشنا با علم حقوق نیز با ایجاد مصالحه و سازش در دعاوی چندان مأنوس نیستند که به نظر می رسد بخشی از این مشکلات ریشه در دانشکده های حقوق دارد ، چون در کلاس های درس آیین دادرسی مدنی به محض شروع به تدریس ، سخن از صلاحیت دادگاه ، نحوه ی اقامه ی دعوا و ... به میان می آید و بحث از مصالحه و سازش یا هرگز مطرح نمی گردد و یا به صورتی گذرا و جزئی اشاره ای به آن می شود . در اغلب موارد می توان همان نتیجه ای را که از دادرسی و رسیدگی قضایی حاصل می شود ، از طریق سازش نیز به آن دست یافت ، امّا با این تفاوت که هزینه های کمتر و رضایتمندی بیشتری را به همراه دارد ، پس بهتر است که ابتدا توجّه ویژه ای به تلاش در جهت مصالحه و سازش گردد و بعد از آن به مباحث مربوط به رسیدگی قضایی پرداخته شود ؛ چون پس از اقامه ی دعوا و پرداخت هزینه های دادرسی ، معمولاً تلاش برای ایجاد سازش با سختی و مشکلات بیشتری روبرو خواهد شد .  

در عرصه ی جهانی نیز سازش از چنان اهمیّتی برخوردار است که ، نظام حقوقی موسوم به نظام حقوقی کشورهای خاور دور ( که شامل کشورهایی همچون : چین ، ژاپن ، مغولستان ، کره و ... می شود. ) را ایجاد کرده است . تربیت اجتماعی و خلق و خوی ملّی این کشورها اقتضا می کند که در وهله ی نخست ترجیح می دهند با توسل به میانجی گری و سازش، اختلافات فی مابین را حل کنند و تنها در صورت عدم حصول نتیجه از این راه ، به ناچار به دادگاه مراجعه و طبق قانون فصل خصومت نمایند.( واحدی ، 1389 ،ص75 ).      

تعداد منابع زیاد

و......

پایان نامه حقوق - حقوق و تکالیف شرکاء شرکت مدنی در حقوق ایران و مصر

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                              صفحه

چکیده………………………………………………………………………………………………………………….. 1

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 2

فصل اول : کلیات طرح

1-1- بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………… 4

1-2-  هدف های تحقیق…………………………………………………………………………………………… 4

1-3- اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن………………………………………………………….. 4

1-4- سؤالات و فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………….. 5

1-5- مدل تحقیق……………………………………………………………………………………………………. 5

1-6- تعاریف عملیاتی متغیرهای و واژه های کلیدی………………………………………………………… 6

1-7- روش تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 6

1-8- محدودیت ها و مشکلات تحقیق………………………………………………………………………… 6

1-9- تقسیم بندی مطالب تحقیق…………………………………………………………………………………. 7

فصل دوم: مفاهیم کلی اشاعه و شرکت مدنی

الف:درحقوق ایران…………………………………………………………………………………………………… 9

2-1-مفهوم شرکت مدنی ………………………………………………………………………………………….. 11

2-1-1-مفهوم لغوی شرکت……………………………………………………………………………………….. 11

2-1-2- مفهوم اصطلاحی شرکت……………………………………………………………………………….. 12

2-1-2-1- در فقه اسلامی…………………………………………………………………………………………. 12

2-1-2-1- 1- شرکت املاک……………………………………………………………………………………… 13

2-1-2-1- 2- شرکت عقود………………………………………………………………………………………. 14

2-1-2-2- در حقوق موضوعه ایران و مصر…………………………………………………………………… 14

2-1-2-2-1- در حقوق موضوعه ایران…………………………………………………………………………. 14

2-1-2-2-2- در حقوق موضوعه مصر………………………………………………………………………… 16

2-1-2-3- اثبات عقد شرکت و مفاهیم سه گانه شرکت عقدی ………………………………………….. 17

2-1-2-3-1- مفاهیم سه گانه شرکت عقدی………………………………………………………………….. 18

2-1-2-3-2- شناسایی شرکت عقدی به عنوان عقدی مستقل…………………………………………….. 18

2-1-2-3-3-  شرکت عقدی به معنای شرکت حاصل از عقد……………………………………………. 21

2-1-2-3-4- شرکت عقدی به معنای اداره مال مشاع………………………………………………………. 21

2-1-2-3-5- مفهوم شرکت عقدی در حقوق مصر…………………………………………………………. 22

2-1-3- ویژگی های شرکت مدنی در حقوق ایران ………………………………………………………… 23

2-1-3-1- عقد…………………………………………………………………………………………………….. 23

2-1-3-2- معوض………………………………………………………………………………………………… 23

2-1-3-3- مستمر…………………………………………………………………………………………………… 23

2-1-3-4- رضایی………………………………………………………………………………………………… 23

2-1-3-5- عهدی………………………………………………………………………………………………….. 24

2-1-3-6- لازم……………………………………………………………………………………………………… 24

2-1-4- ویژگی های شرکت مدنی در حقوق مصر………………………………………………………….. 26

2-2- مفهوم و ویژگی های حالت اشاعه در ایران و مصر…………………………………………………. 28

2-2-1- مفهوم کلی حالت اشاعه در حقوق موضوعه ایران و مصر……………………………………… 28

2-2-1-1- مفهوم اشاعه در حقوق مصر ………………………………………………………………………. 32

2-2-2- اسباب و عناصر تشکیل حالت اشاعه……………………………………………………………….. 33

2-2-2-1- واقعۀ حقوقی………………………………………………………………………………………… 33

2-2-2-1- 1- ارث……………………………………………………………………………………………….. 33

2-2-2-1- 2- امتزاج………………………………………………………………………………………………. 34

2-2-2- 2- عمل حقوقی…………………………………………………………………………………………. 35

2-2-2- 2- 1- عقد………………………………………………………………………………………………… 35

2-2-2- 2- 2- عمل شرکاء…………………………………………………………………………………….. 36

2-2-2-3- سبب پیدایش شرکت در حقوق مصر……………………………………………………………. 36

2-3- شرایط عمومی و اختصاصی صحت عقد شرکت ……………………………………………………. 37

2-3-1- شرایط عمومی صحت عقد شرکت مدنی در حقوق ایران………………………………………. 38

2-3-1- 1- قصد……………………………………………………………………………………………………. 39

2-3-1- 2- رضا …………………………………………………………………………………………………… 40

2-3-1- 3- اهلیت شرکاء…………………………………………………………………………………………. 40

2-3-1- 4- موضوع شرکت………………………………………………………………………………………. 41

2-3-1- 5- مشروعیت جهت شرکت …………………………………………………………………………. 41

2-3-2- شرایط اختصاصی صحت عقد شرکت مدنی در حقوق ایران…………………………………. 42

2-3-2- 1- آورده های شرکاء…………………………………………………………………………………… 42

2-3-2- 2-آورده های نقدی……………………………………………………………………………………… 42

2-3-2- 3-  آورده های غیر نقدی……………………………………………………………………………… 43

2-3-2- 4- سود و زیان شرکت…………………………………………………………………………………. 44

2-3-3- شرایط عمومی صحت عقد شرکت در حقوق مصر………………………………………………. 46

2-3-3-1- قصد…………………………………………………………………………………………………….. 46

2-3-3-2- اهلیت شرکا……………………………………………………………………………………………. 47

2-3-3-3- موضوع شرکت……………………………………………………………………………………….. 47

2-3-4-  شرایط اختصاصی صحت عقد شرکت در حقوق مصر…………………………………………. 48

2-3-4-1- رسیدن به سود ……………………………………………………………………………………….. 48

2-3-4-2- آورده نقدی……………………………………………………………………………………………. 48

2-3-4-3- آورده غیرنقدی……………………………………………………………………………………….. 49

2-3-4-4- عمل یا حرفه …………………………………………………………………………………………. 49

فصل سوّم – شخصیت حقوقی و تنوع پذیری شرکت مدنیدر حقوق ایران و مصر

3-1- شخصیت حقوقی شرکت مدنی در ایران و مصر……………………………………………………… 52

3-1-1- بررسی وجود شخصیت حقوقی شرکت مدنی در ایران…………………………………………. 52

3-1-1-1- مخالفان اعطای شخصیت حقوقی شرکت مدنی……………………………………………….. 52

3-1-2- طرفداران اعطای شخصیت حقوقی به شرکت مدنی……………………………………………… 55

3-1-2-1- دیدگاه اوّل…………………………………………………………………………………………….. 55

3-1-2-2- دیدگاه دوم …………………………………………………………………………………………… 57

3-1-3- شخصیت حقوقی شرکت مدنی در حقوق مصر ………………………………………………….. 61

3-2- تنوع پذیری شرکت مدنی در ایران و مصر…………………………………………………………….. 61

3-2-1- تقسیمات  فقهی شرکت مدنی………………………………………………………………………… 62

3-2-2- تقسیمات حقوقی شرکت مدنی ……………………………………………………………………… 65

3-2-2-1- شرکت غیر عقدی……………………………………………………………………………………. 65

3-2-2-2- شرکت عقدی ………………………………………………………………………………………… 65

3-2-3- تنوع پذیری براساس آورده شرکت………………………………………………………………….. 66

3-2-3-1- شرکت در اموال………………………………………………………………………………………. 67

3-2-3-2- شرکت در اعمال……………………………………………………………………………………… 67

3-2-3-3- شرکت وجوه یا اعتبارات…………………………………………………………………………… 68

3-2-3-4- شرکت مفاوضه ………………………………………………………………………………………. 69

3-2-4- تنوع پذیری شرکت مدنی در حقوق مصر………………………………………………………….. 70

فصل چهارم: حقوق و تکالیف شرکاء در اداره و انحلال شرکت مدنی

4-1- -حقوق و تکالیف شرکاء در ادارۀ امور شرکت مدنی در ایران :………………………………….. 75

4-1-1- اداره شرکت مدنی……………………………………………………………………………………….. 75

4-1-2- شناسایی مرحله اداره شرکت مدنی…………………………………………………………………… 76

4-1-3- حقوق شرکاء در اداره شرکت مدنی…………………………………………………………………. 77

4-1-3-1- حق بهره مندی از منافع…………………………………………………………………………….. 77

4-1-3-2- حق نظارت و کسب اطلاعات…………………………………………………………………….. 79

4-1-3-3- تملیک مال المشارکه……………………………………………………………………………….. 79

4-1-3-4- اختیارات مدیران شرکت……………………………………………………………………………. 80

4-1-3-5- تکالیف شرکاء شرکت مدنی در حقوق ایران…………………………………………………. 81

4-1-4- حقوق شرکاء در اداره امور شرکت در حقوق مصر ……………………………………………… 83

4-1-4-1- تکالیف شرکاء شرکت مدنی در حقوق مصر ………………………………………………….. 85

4-1-5- وضعیت اداره امور شرکت و تقسیم سود و زیان ها……………………………………………… 87

4-1-6- تقسیم اموال شرکت در حقوق مصر ………………………………………………………………… 89

4-1-7- انواع تقسیم در حقوق مصر …………………………………………………………………………… 91

4-1-7-1- تقسیم سود و زیان، تابعیت از تناسب سرمایه ها………………………………………………. 92

4-1-7-2- تقسیم سود وزیان در حقوق مصر ……………………………………………………………….. 92

4-1-7-3  بررسی قرارداد خصوصی در تقسیم سود و زیان اضافی از نظر فقهی…………………… 93

4-1-7-4- اثر شرط عدم ورود خسارت و ضرر به برخی از شرکاء……………………………………. 94

4-1-8- وضعیت تصرفات مادی و حقوقی شرکاء در مال مشاع در ایران ……………………………. 96

4-1-8-1- تصرفات حقوقی شرکاء…………………………………………………………………………….. 97

4-1-8-2- تصرفات مادی شرکاء……………………………………………………………………………….. 98

4-1-8-2-1- تصرفات مادی شرکاء در حقوق ایران……………………………………………………….. 98

4-1-8-2-1-1- تصرف مادی بدون اذن شرکاء دیگر……………………………………………………… 98

4-1-8-2-1-2- تصرف مادی با اذن شرکاء دیگر…………………………………………………………. 100

4-1-8-3- وضعیت تصرفات مادی و حقوقی در حقوق مصر ………………………………………… 101

4-1-8-3-1- تصرفات مادی شرکاء در حقوق مصر……………………………………………………… 102

4-1-8-3-2- حق شریک نسبت به سهم خود……………………………………………………………… 102

4-1-8-3-3-حق شریک نسبت به سهم سایر شرکاء……………………………………………………… 103

4-1-8-3-4- وضعیت حقوقی وثیقه مال مشاع…………………………………………………………….. 104

4-1-8-3-5- تقاضای تقسیم، قبل از فک رهن…………………………………………………………….. 105

4-1-8-3-6- تقسیم ملک و بازداشت سهم احدی از وراث…………………………………………….. 109

4-2- حقوق و تکالیف شرکاء در تقسیم اموال مشترک ( انحلال)………………………………………. 113

4-2-1- جهات کلی تقسیم و انحلال شرکت……………………………………………………………….. 113

4-2-1-1-  تصفیه شرکت و بررسی تعاریف، مفاهیم و قلمرو تقسیم ……………………………….. 114

4-2-1-1-1- تعریف تقسیم……………………………………………………………………………………. 116

4-2-1-1-2- ماهیت تقسیم…………………………………………………………………………………….. 117

4-2-1-1-3- قلمرو تقسیم و شرایط صحت آن…………………………………………………………… 118

4-2-1-1-3-1- شریک بودن………………………………………………………………………………….. 118

4-2-1-1-3-2- مالکیت مشاعی………………………………………………………………………………. 118

4-2-1-1-3-3- قابلیت تفکیک مادی………………………………………………………………………… 119

4-2-1-1-3-4- حفظ مالیت سهام……………………………………………………………………………. 119

4-2-1-1-3-5- عدم ورود ضرر……………………………………………………………………………… 120

4-2-1-1-3-6- طلق بودن مال مشاع………………………………………………………………………… 120

4-2-1-2- بررسی موارد اشتباه در تقسیم و بطلان آن…………………………………………………….. 121

4-2-1-2-1- اشتباه در شریک…………………………………………………………………………………. 121

4-2-1-2-2- اشتباه در موضوع………………………………………………………………………………… 122

4-2-1-2-3- اشتباه در حصه…………………………………………………………………………………… 122

4-2-1-2-4- اشتباه در سلامت حصه………………………………………………………………………… 122

4-2-2- چگونگی تقسیم اعیان، منافع، حقوق تبعی و مطالبات و سر قفلی و عوامل پایان مدت

شرکت……………………………………………………………………………………………………………….. 126

4-2-2-1- تقسیم عین…………………………………………………………………………………………… 126

4-2-2-1-2- تقسیم منافع (مهایات) ………………………………………………………………………… 127

4-2-2-1-3- تقسیم حقوق تبعی……………………………………………………………………………… 129

4-2-2-1-4- تقسیم مطالبات و سرقفلی…………………………………………………………………….. 130

4-2-2-1-5- وجود دین نسبت به مال مشاع………………………………………………………………. 130

4-2-2-2-  عوامل پایان مدت شرکت………………………………………………………………………… 131

4-2-2-2-1- فسخ و اقاله عقد شرکت………………………………………………………………………. 132

4-2-2-2-2- انحلال عقد شرکت……………………………………………………………………………… 132

4-2-2-2-3- تلف مال الشرکه…………………………………………………………………………………. 132

4-2-2-2-4- غیر مقدور شدن هدف مشترک………………………………………………………………. 133

4-2-2-2-5- انحلال اذن در اداره…………………………………………………………………………….. 133

4-2-2-2-5-1- رجوع از اذن………………………………………………………………………………….. 133

4-2-2-2-5-2- انحلال شرکت و انقضای مدت مأذونیت……………………………………………….. 134

4-2-2-2-5-3- فوت و حجر یکی از شریکان…………………………………………………………….. 134

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………….. 138

منابع………………………………………………………………………………………………………………….. 142

نشانه های اختصاری

ق. م                                           قانون مدنی

ق. ت                                         قانون تجارت

ق. ا. ح                                                 قانون امور حسبی

ق. ا. د. د. ع. ا                               قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب

ق. م. م                                                 قانون مدنی مصر

ق. ش. ا. م                                   قانون الشرکات المساهمه مصر

ق. م. و. ع. ل                                قانون موجبات و عقود لبنان

آ. ا. ق. ت. آ                                 آئین نامه اجرایی قانون تملک و آپارتمانها

آ. ق. ع. ب. ب. ر                           آئین نامه قانون عملیات بانکی بدون ربا

ق. م. ف                                      قانون مدنی فرانسه

ق. م. م. ا. ا. ب                                       قانون منع مالکیت اراضی در ایران برای اتباع بیگانه

مقدمه:

با توسعه روابط تجاری خصوصاً تجارت بین الملل، این طرز تلقی امروزه باعث شده است که؛ شرکت های مدنی کمتر مورد توجه قرار بگیرند. این در حالی است که اکثر مشارکتهای مدنی در مبادلات اقتصادی جریان داشته و سعی در کاهش اختلافات اقتصادی از نوع مدنی آن برآمده است. تحقیق حاضر بعنوان تلاشی است در جهت کاستن اختلافات و یافتن وجوه اشتراک، شرکت های مدنی در حقوق ایران و مصر و نیز تبیین تکالیف و حقوق شرکاء اینگونه شرکتها در دو قانونگذاری مذکور می باشد. علاوه بر آن شرکت مدنی در کشور ایران و مصر دارای تاریخی به درازای تاریخ فقه اسلامی است و تقدم آن بر شرکت های گوناگون تجاری یکی از امور بدیهی حقوق موضوعه این دو کشور تلقی می شود، امروز در حقوق ایران در همه موارد اینگونه شرکت ها اتفاق نظر فقهی و حقوقی به چشم نمی خورد و اختلاف نظر در همه آثار فقها و حقوقدانان به روشنی مشهود است. اداره امور شرکت یکی از مهمترین مراحلی است که شرکای شرکت مدنی با دقت بسیار به رعایت نمودن حقوق خود از سوی دیگران توجه می کنند. چرا که اشاعه در مالکیت یک مال، که، شرکت مدنی بنابر تعریف ماده 571 ق. م از آن می کند ناشی از اشاعه چند مال است و در حقیقت به معنای اشتراک گذاشتن یک مال در مالکیت متعدد چند شخص است،و این مسئله باعث می شود که دارندگان حق مالکیت از نوع مشاع،در اداره امور شرکت مدنی، اراده خود را نیز کارساز بدانند و از این رو است که،احکام تصرفات مادی و حقوقی هر کدام از شرکاء در شرکت مدنی به گونه ای سنگین در کتب فقهی نگاشته شده است. شرکت مدنی دارای ویژگی مهمی است و آن اینکه با انعقاد عقد شرکت مدنی اموال مشاع دارای شخصیت حقوقی همانند اموال موقوفه یا آورده های شرکت های تجارتی نمی شوند. این مسئله را باید اینگونه شرح داد که زمانی که مالی به صورت شخصیت جداگانه مورد اداره قرار بگیرد و دارای دارایی جداگانه فرض شده باشد، حقوق و تکالیف هر کدام از دارندگان سهم الشرکه در اداره آن مال به گونه ی خاصی تنظیم شده است و کسی موظف به آن  نیز می باشد. مالی که شخصیت جداگانه ندارد و به صورت مشاع مورد تملک دو یا چند نفر قرار بگیرد، بدیهی است که حقوق و تکالیف آنها در تصرفات مادی و حقوقی جهت اداره آن مال متفاوت خواهد بود. در حقوق برخی کشورها، خصوصاً حقوق مصر با تقنین مناسب، حداقل اجتهادات و اختلافات حقوق داخلی کاهش یافته و گاه نظریه های جدیدی در زمینه شرکت مدنی چهره قانونی پیدا کرده که پاسخگوی نیازهای جدید بوده و ضرورتاً در حقوق ما نیز باید مورد توجه قرار گیرد. تحقیق حاضر در جهت تبیین مسائل و اختلافات این چنین، تحت عنوان حقوق و تکالیف شرکاء شرکت مدنی در حقوق ایران و مصر نگاشته شده است که قاعدتاً مهمترین اهداف و موضوعاتی که در این تحقیق مورد توجه واقع شده، بررسی مفهوم شرکت مدنی و تأثیر آن بر حقوق و تکالیف شرکاء و شناسایی این حقوق در دوره اداره امور شرکت و نیز دوره انحلال آن است.

و....