چکیده
امروزه، عقیده بر این است که سازمان ها بدون توجه به کارایی و اثربخشی دقیق برنامه ها، امکان ادامه حیات ندارند. برنامهریزی برای دستیابی به اثربخشی در عملکردها و وظایف، مستلزم آگاهی از فرصت ها و تهدیدهای آتی و پیشبینی شیوه مواجهه با آنهاست.تصور بر این است که در کشور ما،روابط عمومی در سازمان های غیر دولتی از کارایی و اثربخشی بهتری برخوردارند. علت این امر این است که در چنین مجموعه هایی به روابط عمومی اهمیت ویژه ای قائل هستند. آنان برای مشتری یابی و نیز ارتباط موثر با مخاطبان در جستجوی راه های بهتر، خلاقیت، نوآوری و بالاخره اثربخشیهستند وبرای دستیابی به این امر، کارشناسان ورزیده و مبتکر روابط عمومی را به کار می گیرند تا از این فرصت به نفع مجموعه خود استفاده نمایند تا مقوله بهره وری و نیز اثربخشی برنامه ها را در دستور کار خود قرار دهند. در غیر این صورت در رویاروی با رقبا از قافله بازمی مانند و سازمان خود را با بحران های متعددی مواجه می کنند. اما روابط عمومی ها در سازمان های دولتی؛ با وجود داشتن امکانات بیشتر، معمولا بازدهی و کارایی مطلوب تری نداشته وبه مفهوم اثربخشی در برنامه های خود توجه شایانی ندارند.
در این تحقیق به دنبال شناسایی برنامه ها و فعالیت های روابط عمومی در سازمان های دولتی بوده و متناسب با هر وظیفه و کارکردی، انجام و اجرای صحیح وارزیابی آن برنامه، به عبارتی کارایی و اثربخشی آن را جویا شده و با شناسایی سطح و قوت و ضعف آن عملکرد، به نتایج خاصی دست پیدا کردیم.
برای اجرایی نمودن ارزیابی این مفهوم، فعالیت ها و عملکرد های روابط عمومی را دسته بندی کرده و در شاخه های متعددی از قبیل فعالیت های ارتباط رسانه ای، نمایشگاهی و تبلیغاتی، انتشاراتی، ارتباطات مردمی، تحقیقاتی و پژوهشی، امور آموزش و برنامه ریزی تقسیم کرده و مورد مطالعه قرار دادیم.
هدف کلی این تحقیق، بررسی عوامل موثر در اثربخشی فعالیت های روابط عمومی های کشور بوده و به اهداف کاربردی از قبیل دستیابی به عوامل اثربخشی در هر یک از زمینه های فعالیتی روابط عمومی ها، شناسایی کمبود ها و نواقص عملکردی و عوامل موجد آنها درروابط عمومی ها و مطالعه و بررسی مهمترین مسایل و مشکلات مبتلابه روابط عمومی ها پرداخته است.
روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی و همچنین پیمایشی و نیز در قسمتی مطالعات اکتشافی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه مدیران، معاونین و کارشناسان روابط عمومی سازمان های معتبر دولتی و شاغل در شهر تهران می باشند.
بعد از تجزیه و تحلیل فرضیات با استفاده از آزمون معنی داری کاسکور پیرسون و آزمون همبستگی پیرسون مشخص شد که بین همه متغیر های مستقل و وابسته بررسی شده در فرضیات تحقیق رابطه معنی دار وجود دارد. یعنی اثربخشی با هر یک از مفاهیمی ازقبیل فعالیت های ارتباط رسانه ای، نمایشگاهی و تبلیغاتی، انتشاراتی، ارتباطات مردمی، تحقیقاتی و پژوهشی و فعالیت های امور آموزش و برنامه ریزی در ارتباط معنی داری قرار داشته و هر یک از متغیر های نام برده می توانند در کاهش و یا افزایش اثربخشی روابط عمومی نقش موثری داشته باشند.
در ارتباط با فرضیات تحقیق نیز که با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون مورد ارزیابی قرار گرفتند می توان گفت به ترتیب فرضیات زیر با بیشترین میزان همبستگی مورد تایید قرار گرفتند. رابطه بین اثربخشی در روابط عمومی و فعالیت های انتشارتی با همبستگی 787/0 و فرضیه رابطه بین اثربخشی در روابط عمومی و فعالیت های آموزش و برنامه ریزی با همبستگی 759/0 و رابطه بین اثربخشی در روابط عمومی و فعالیت های تحقیقاتی با 724/0 و نیز رابطه بین اثربخشی در روابط عمومی و فعالیت های نمایشگاهی و تبلیغاتی با 692/0 و همچنین دو فرضیه رابطه بین رابطه بین اثربخشی در روابط عمومی و فعالیت های ارتباطی و رابطه بین اثربخشی در روابط عمومی و فعالیت های ارتباط مردمی به ترتیب با همبستگی 654/0 و 577/0 . اما پنج فرضیه بعدی که به بررسی رابطه بین اثربخشی با چالش های روابط عمومی در ایران می پرداخت هیچکدام دارای همبستگی مثبت نبوده و به عبارتی فاقد همبستگی بودند. مفاهیمی از قبیل رابطه بین اثربخشی درروابط عمومی و کمبود کارکنان متخصص، رابطه بین اثربخشی روابط عمومی ها و ابهام جایگاه تشکیلاتی، رابطه بین اثربخشی در روابط عمومی و کمبود امکانات روابط عمومی و نیز رابطه بین اثربخشی روابط عمومی ها و ضعف ارتباط با عامه مردم دارای همبستگی منفی بودند.
فصل یکم : کلیات تحقیق
مقدمه
انسانها با حرکت در مسیر تکامل و رشد عقلانی خود، به تدریج بر ضرورت برنامهریزی در زندگی واقف شدند و آنرا به منزله ابزاری در خدمت مدیریت و رهبری نظامهای اجتماعی و سازمانی مورد توجه قرار دادند. امروزه سازمانها، به حدی پیچیده شدهاند که بدون توجه به کارایی و اثربخشی دقیق برنامه ها، امکان ادامه حیات ندارند. برنامهریزی برای دستیابی به اثربخشی در عملکردها و وظایف، مستلزم آگاهی از فرصتها و تهدیدها ی آتی و پیشبینی شیوه مواجهه با آنهاست.
اگر نگرش مبتنی بر اثربخشی به سراسر زندگی افراد تسری یابد، نوعی تعهد به عمل بر مبنای تعقل و تفکر آیندهنگر و عزم راسخ بر استمرار آن، برایشان ایجاد میشود. از سویی دیگر، تحقق اهداف فردی و سازمانی نیز مستلزم داشتن نگرش مبتنی بر اثربخشی است. بی شک در مدیریت نوین هر مدیری در انجام وظایف خود جریانی را دنبال می کند که شامل اجزای ی چون برنامه ریزی، سازماندهی، نظارت و کنترل، انگیزش، ارتباطات و تصمیم گیری، هدایت و رهبری می باشد تا منتهیبهاثربخشی در ارگان تحت مدیریت خود باشد. بدیهی است در روابط عمومی سازمانها نیز، با چنین نگرشی نقش روابط عمومی بعنوان رابط بین مدیریت با عوامل درون و برون سازمانی نمود عینی یافته و می تواند به عنوان بخشی موثر در انجام تعهدات و وظایف تعیین شده برای روابط عمومی بوده و موثر واقع شود.
تصور برای ناست که در کشور ما، روابط عمومی در سازمانهای غیردولتی از کارایی و اثربخشی بهتری برخوردارند. علت این امر این است که در چنین مجموعه هایی به روابط عمومی اهمیت ویژه ای قائل هستند. آنان جهت مشتری یابی و نیز ارتباط موثر با مخاطبان در جستجوی راههای بهتر، خلاقیت، نوآوری و بالاخره اثربخشی هستند و برای دستیابی به این امر، کارشناسان ورزیده و مبتکر روابط عمومی را به کار می گیرند تا از این فرصت به نفع مجموعه خود استفاده نمایند در غیراین صورت در محیط خارج و در رویاروی با رقبا وجذب مشتری از قافله باز می مانند. اما روابط عمومی ها در سازمانهای دولتی با وجود داشتن امکانات بیشتر معمولاً بازدهی و کارایی مطلوبتری نداشته و به مفهوم اثربخشی در برنامه های خود توجه شایانی ندارند.
نگاه تخصصی و برنامه ای به موضوع روابط عمومی در سازمانهای دولتی در قیاس با موسسات غیردولتی کمتر دیده می شود به طوریکه طی سالهای اخیر روابط عمومی های این گونه موسسات با پرداختن به کارهای زودبازده، به برنامه های دراز مدت اهمیت نداده و سرمایه گذاری لازم را انجام نداده اند. در کنار این چالش می توان چالشهای دیگری را نیز برشمرد: روزمرگی و نداشتن نگاه راهبردی در پرداختن به امور روابط عمومی، نبود شایسته سالاری در بحث مدیریت روابط عمومی، نگرش جناحی و فردی در انتخاب مسئول روابط عمومی از سوی مدیر، نبود شناخت مدیران از توان و کارآمدی روابط عمومی، انتظار تبلیغاتی و نه اطلاع رسانی ازروابط عمومی توسط مدیران و ….(سفیدی،1385،ص260).
همه موارد فوق موجب شده است تا روابط عمومی ها در بیشتر نهادهای دولتی نتوانند آنطور که باید و شاید، عملکرد مناسب و خروجی قابل توجهی داشته باشند و به عبارتی در برنامه ها و عملکردهایشان نیز اثربخش نبوده و نیستند. برای دستیابی به وضعیت موجود عملکردی روابط عمومی ها، انجام یک تحقیق در راستای شناسایی عوامل اثربخشی و وضعیت آن، ضرورت پیدا می کند. دراین تحقیق به دنبال شناسایی برنامه ها و فعالیتهای روابط عمومی در سازمانهای دولتی بوده و متناسب با هر وظیفه و کارکردی، انجام و اجرای صحیح آن برنامه و به عبارتی کارایی و اثربخشی آنرا جویا خواهیم شد.
نکته قابل ذکر دیگر، توجه به امر تحقیق در روابط عمومی ها است. تحقیق و پژوهش یکی از فعالیتهای مهم و به عبارتی از ارکان روابط عمومی است. به رهگیری از روشهای پژوهشی و تحقیق گامی بلند در جهت دستیابی به اهداف روابط عمومی است. به طوریکه بسیاری از صاحبنظران معتقدند که فعالیت روابط عمومی با تحقیق و پژوهش آغاز شده و با ارزیابی به پایان می رسد. این تحقیق نیز با داشتن اهداف مشخص به دنبال پاسخگویی به یکی از اساسی ترین نیازهای سازمانی روابط عمومی ها می باشد.
- بیان مسأله تحقیق
درجامعه کنونی توجه به قدرت افکار عمومی و ماهیت آن، مدیریت را برآن می دارد تا به نقش رسانه ها ارتباطات و روابط عمومی ها و مسائل مبتلابه با تامل بیشتری پرداخته و کنترل و هدایت پیام ها ی ارتباطی را در اختیار داشته باشند.
فعالیت های روابط عمومی از روند برقراری ارتباطات برای تضمین حیات سازمان و مخاطبان حکایت دارد. تلاش برای نفوذ در افکار عمومی از طریق فعالیت های اثربخش و ارتباطات دو جانبه میسر می شود. در چنین شرایطی است که روابط عمومی به ارتباطات اقناعی و برنامه ای برای تاثیر در گروهی از مردم و مخاطبان می اندیشد. از این زوایه می توان گفت روابط عمومی یکی از اعمال مدیریتی در راستای پیشبرد اهداف سازمانی است که ضمن تشریح و ارزیابی برخورد و رفتار عامه با سازمان قادر است به اصلاح خط مشی ها و رویه ها ی سازمانی و حتی فردی با در نظر گرفتن مصالح عمومی و تعیین و اجرای برنامه های ارتباطی برای جلب تفاهم و قبول عامه یاری رساند.
فلسفه ایجاد روابط عمومی ها، برقراری و هماهنگی و سازگاری میان مصالح فردی و عمومی و سازمانی بوده، رشد و تعالی سازمان بدون جلب پشتیبانی افکار عمومی و مخاطبان فراهم نمی شود. از آنجا که حمایت و همراهی مردمی از سازمان، بدون علم و اطلاع و آگاهی از برنامه ها، کارکردها و اهداف سازمان راه به جایی نمی برد؛ لذا سازمان به روابط عمومی فرصت داد تا با فعالیتهای ارتباطی گسترده در این راستا گام بردارد. روابط عمومی ها نیز بنا به ضرورت، فعالیت های خود را در بخـش های متعددی از قبیل فعالیت های اطلاع رسانی، فعالیت های پژوهشی وتحقـیقاتی، فعالیت های ارتباطات مردمی، فعالیت های تبلیغاتی،تشریفاتی و … تقسیم کرده و بعد از نظام مند نمودن در آن بخش ها حرکت نمودند.
در بررسی و مطالعه روند فعالیت های روابط عمومی ها متوجه می شویم که در طول چهار دهه گذشته، روابط عمومی ها همواره با مشکلات عدیده ای مواجه بوده اند. ابهام جایگاه تشکیلاتی ، عدم ارتقای سطح سازمانی، فقدان نظام جامع دستگاهی، ضعف ارتباطات درون و برون و حول محور بهره وری، کارایی، سود، کیفیت،رضامندی شغلی و… وهمچنین مهارت های ارتباطی مدیریتی، مهارت های انجام وظیفه ، مدیریت اطلاعات و ارتباطات آموزش و توسعه و … می چرخد. (استیفن رابینز، تئوری سازمان ص 49) این مشکلات و موانع اثربخشیروابط عمومی ها رادر هریک از فعالیت های تخصصی مذکورکاهش داده است.
اثربخشی مفهومی است که به میزان و درجه نیل به اهداف تعیین شده اطلاق می شود. در علم مدیریت مطالعه این مفهوم از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. به طوریکه تئوری های متعددی در این زمینه شکل گرفته است.عمده مطالعات اندیشمندان پیرامون طراحی معیار های مناسب و جامع در مورد اثربخشی سازمانی بوده است.
برنامه ها و فعالیت های روابط عمومی در کشورمان، از نظام و قاعده و قانون کلی و تعریف شده ای پیروی نکرده و تا به امروز هم نتوانسته ایم به یک انسجام لازم در زمینه آسیب شناسی فعالیت ها و عـلت عدم موفقـیت دست پیدا کنیم. عدم توفـیق در اثبات جایگاه خود در سـازمان و نیز عدم بهره وری و اثربخشی مناسب روابط عمومی ها باعث شده است همواره نتوانند هویت واقعی خود را آنطور که باید و به شایستگی به اثبات رسانده و قانون مند نمودن مقررات و آیین نامه های اجرایی به اثبات رسانند.
علاوه بر آن روابط عمومی آنطور که باید نتوانسته است قابلیت دسترسی به منزله میدان مبارزه عمومی را در میان فرایند های جهانی شدن و مطالبات ارباب رجوع و الزامات گسترده تبادل وسیع اطلاعاتی در آنها در این فضا، از قبیل درخواست کاری مشخص از سازمان، تقاضای کمک و راهنمایی برای تعامل با سازمان و ابراز نارضایتی و اعلام انتظار مخاطبان و … برآورد.
چالش های پیش روی روابط عمومی در ایران شامل ضعف در زیر ساخت های حقوقی- قانونی، کمبودهایی آموزشی و پژوهشی، فقدان جایگاه مطلوب سازمانی، عدم تحقق هویت صنفی دقیق و همه جانبه، شمول تصدی گری دولتی، نارسایی در برقراری تعاملات دوسویه و مستمر و… است.(محمدی اصل،1387-128).
آنچه در این تحقیق به دنبال آن هستیم، مطالعه اثربخشی و میزان و یا به عبارتی سطح آن در فعالیت های تخصصی روابط عمومی سازمان ها، از دیدگاه کارشناسان و در نتیجه دستیابی به موانع اثربخشیمی باشد. نتایج احتمالی بدست آمده خواهد توانست، کمبود ها و احیاناً نواقص عملکردی روابط عمومی ها را مشخص ساخته و با به کارگیری تدابیری مناسب در راستای جبران آسیب ها، نتایج کاربردی به دست دهد.
این مطالعه روند فعالیت های روابط عمومی ها را در بخش ها و زیر بخش های متعددی دسته بندی کرده و بعد در قالب متغییرهایی – که هر کدام با یک یا چند سوال مشخص خواهند شد- در پرسشنامه ای تدوین شده و برای ارزیابی به کارشناسان ارایه خواهد کرد و در نهایت موانع اثربخشیرا شناسایی و میزان آن را بدست خواهد آورد. پیش بینی می شود بطور کلی موانع و نواقص اثربخشی فعالیت ها علاوه بر حیطه های تخصصی فعالیت ها، با عواملی چون ابهام جایگاه تشکیلاتی، عدم ارتقای سطح سازمانی فقدان نظام جامع دستگاهی، ضعف ارتباطات درون و برون سازمانی، عدم دستیابی به موفقیت در اطلاع یابی و اطلاع رسانی، واگذاری امور خدماتی و پشتیبانی به روابـط عمومی و انجام امور غیرمرتـبط، کمبود منابع، کمـبود متخـصص، ضعف در کاربـرد تئوری های جدید روابط عمومی ، ضعف پاسخگویی و … در ارتباط بوده واین عوامل نیز مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
و......
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
مقدمه: 1
الف- تشریح و بیان مسئله. 1
ب- پیشینه تحقیق.. 1
ج-اهداف تحقیق.. 2
د-سؤالات تحقیق.. 2
فصل اول: کلیات
مبحث اول- مفهوم خواب و انواع آن. 3
گفتار اول-خواب طبیعی.. 4
بند اول- مفهوم و ماهیت خواب.. 4
بند دوم-مقایسه خواب با اغما و بیهوشی و مستی.. 7
گفتار دوم – خواب مصنوعی.. 11
بند اول – تعریف خواب مصنوعی و انواع آن. 12
بند دوم – ماهیت خواب مصنوعی.. 14
مبحث دوم – جرم و مسوولیت کیفری.. 17
گفتار اول – مفهوم جرم و ارکان تشکیل دهندهی آن. 18
بند اول – مفهوم جرم. 18
بند دوم – ارکان تشکیل دهندهی جرم. 21
گفتار دوم –مفهوم، مبانی و ارکان مسؤولیت کیفری.. 24
بند اول – مفهوم و مبانی مسؤولیت کیفری.. 25
بند دوم – ارکان مسؤولیت کیفری.. 26
فصل دوم: ماهیت جنایت ارتکابی شخص خواب
مبحث اول – علل حرکت در خواب.. 28
گفتاراول – اختلالات خواب.. 30
بند اول – کژخوابیها 30
بند دوم – بد خوابیها 32
گفتار دوم – خوابگردی (سومنامبولیسم) 33
بند اول – انواع خوابگردی.. 34
الف – خوابگردی طبیعی.. 34
ب – خوابگردی مصنوعی.. 37
بند دوم – ملاک های تشخیص خوابگردی.. 39
الف-ملاک تشخیص 10- ICD………………………… 41
ب- ملاک تشخیصیDSM-IV-TR-10 ………………………48
مبحث دوم – اراده، اختیار و قصد در خواب.. 42
گفتار اول – اراده و اختیار در خواب.. 43
بند اول – ماهیت اراده و اختیار در…………52
بند دوم – جایگاه اراده و اختیار در خواب.. 47
گفتار دوم – قصد در خواب.. 51
بند اول – ماهیت قصد. 51
بند دوم – جایگاه قصد در خواب.. 54
مبحث سوم – جرایم ارتکابی شخص خواب.. 55
گفتار اول – جرایم ارتکابی شخص خواب از حیث رکن مادی جرم. 56
بند اول – رکن مادی جرایم شخص خواب.. 56
بند دوم – انواع رفتار مجرمانه شخص خواب از حیث رکن مادی.. 57
گفتار دوم – جرایم ارتکابی شخص خواب از حیث رکن روانی جرم. 59
بند اول- جرایم غیرعمدی شخص خواب.. 60
بند دوم- جرایم عمدی شخص خواب.. 61
گفتار سوم- جرایم ارتکابی شخص خواب از حیث رکن قانون جرم. 64
بنداول- جرایم شخص خواب در نگاه قانونگذار 65
بند دوم – مقایسه تحلیلی ماده 153 با مواد 225 و 323 قانون مجازات اسلامی سابق.. 67
فصل سوم: مسؤولیّت کیفری شخص خواب
مبحث اوّل – شرایط تحقّق مسؤولیّت کیفری شخص خواب.. 71
گفتار اوّل: وجود عمل مجرمانه و قابلیت اسناد مسؤولیّت کیفری به شخص خواب.. 73
بند اول- وجود عمل مجرمانه. 74
بند دوم- قابلیت اسناد مسؤولیّت کیفری به شخص خواب.. 78
گفتار دوم- فقدان موانع تحقّق مسؤولیّت کیفری شخص خواب.. 80
بند اوّل – عوامل سالب مسؤولیّت کیفری.. 81
الف- عوامل موجهه جرم. 83
ب- عوامل رافع مسؤولیّت کیفری.. 86
بند دوم- ارتباط خواب با عوامل سالب مسؤولیّت کیفری.. 87
مبحث دوم– آثار مسؤولیّت کیفری شخص خواب.. 90
گفتار اوّل – مجازات شخص خواب.. 91
بند اول- مجازات شخص خواب از دیدگاه فقهای امامیّه. 91
بند دوم- مجازات شخص خواب در حقوق کیفری ایران. 95
گفتار دوم- جبران ضرر و زیان ناشی از جرم شخص خواب.. 100
بند اوّل- جبران ضرر و زیان مادی.. 101
بند دوم- جبران ضرر و زیان معنوی.. 104
بند سوم- جبران زیان منافع ممکن الحصول. 107
نتیجه گیری…………………………….
فهرست منابع و مآخذ……………………..